Ekranı büyüterek görme engellilerin daha rahat okumalarına olanak sağlayan yazılım zoomtext, sayıları yarım milyonu aşan kısmi görme engelliler için de bir yardımcı anlamına geliyor. Beyid Ltd Proje Koordinatörü Sevtap Demirtaş konuya ilişkin sorularımıza şu karşılıkları verdi.
turk-internet.com; ZoomText nedir? Kullanıcılara ne gibi avantajlar sağlıyor?
Sevtap Demirtaş; Zoomtext, az görenlerin eğitimlerini dolayısıyla da istihdamlarını eşitleyici, bilgiye ulaşmalarını sağlayıcı bir bilgisayar programıdır.az görenlerin bilgisayarı gözlerini yormadan ve başkalarından yardım almadan rahatlıkla kullanabilmelerine imkan sağlayan son derece gelişmiş özelliklere sahip bir ekran büyütme yazılımıdır. Zoomtext bu alanda dünyada en çok kullanılan ve tercih edilen program olma özelliğine sahiptir. Program, kullanıcıya ihtiyaçları ve görme oranına göre kendisine en uygundüzenlemeleri yapabilmesine imkan sağlayacak şekilde oluşturulmuştur. Ekrandaki resim, metin ve benzeri objeler istenilen boyutlarda görüntülenebilir; arka plan ve ön plan renkleri ihtiyaca göre istenilen şekilde düzenlenebilir. Zoomtext programının gelişmiş konfigürasyon özellikleri sayesinde her program ve uygulama için farklı görüntü seçenekleri belirlenip yapılan bu ayarlar ayrı ayrı korunabilir. Programın arama özellikleri sayesinde metin, internet ve uygulamalar üzerinde istenilen noktaya kolayca ulaşılabilir.
turk-internet.com; Programı kullanmak için bir ön çalışma yapılması, ya da eğitim gerekiyor mu?
Sevtap Demirtaş; Hayır. Zoomtext’i kullanmak için bir ön çalışma yapılması, eğitim v.s. gerekmiyor. Bilgisayara kurulumu ve Türkçe menüleri ile kullanımı son derece kolay olan bir programdır.Zoomtext programıyla;
Seslendirme opsiyonu insan sesine yakın kalitede gerçekleşirken, ekran görüntüsü 1-36 kat büyütülebilir. Ekranın 8 ayrı noktası zumlanabilir ve böylece kullanıcı dilediği ekran alanını ihtiyacı kadar büyütür. Yazılım, ekrandaki görüntüyü farklı renklerde görüntüleme imkanı verirek göz yorulmasını minimize eder. Fare oku ve yazı imleci istenilen renk ve boyutta görüntülenerek takip kolaylaşır. “Web Finder” ile web sayfası üzerinde istenilen noktaya kolayca erişim sağlanırken; “Text Finder” özelliği sayesinde uygulama ve belgelerde istenilen kelime ve ifadelere kolayca erişim sağlanabilir.
turk-internet.com; Programın, sesli okuma özelliği ne işe yarıyor?
Sevtap Demirtaş; Bazı az görenlerin göz hastalığının türüne göre göz sinirleri yorulabiliyor, kaşıntı, sulanma vs. gibi reaksiyonlar oluşabiliyor. Bu nedenle zoomtext reader (okuyucu) versiyonu ekranda gördiği tüm metinleri bir Türkçe sentezleyici (ses motoru) aracılığıyla seslendirmektedir.
Program doğal insan sesi kalitesine sahip seslendiricisi sayesinde ekran okuyucu olarak da kullanılabilir. Programın neyi ne kadar seslendireceği kullanıcı tarafından belirlenebiliyor.
turk-internet.com; Programın kullanılabilmesi için ne gibi asgari sistem özellikleri aranıyor?
Sevtap Demirtaş; Zoomtext programının kurulacağı bilgisayarların sahip olmaları gereken minimum donanım ve yazılım özellikleri Pentium III (450 MHz ve üzeri) 256 MB RAM (512 MB önerilir) 25 MB disk alanı (ekran okuyucu olarak kullanılmak istenirse ayrıca 60 MB) Ekran okuyucu özelliği kullanılmak istenirse ses kartı Windows Vista, XP, ME, 2000, 98 ya da NT4 (SP6 ya da üzeri) Internet Explorer 5.0 ya da üst sürümler
turk-internet.com; Türkiye’de, bu programa ihtiyaç duyacak yaklaşık olarak kaç kullanıcının olduğu tahmin ediliyor?
Sevtap Demirtaş; DİE (Devlet İstatistik Enstitüsü) nün 2000 yılı nüfus sayımına göre ülkemizde yaklaşık 600.000 görme engelli olduğu tespit edlmiştir. Bunlardan, 150.000’inin hiç göremeyen, 450.000’inin ise az gören olduğu açıklanmıştır. (www.ozida.gov.tr) Ancak az gören sayısının yaşlılık, şeker vs. gibi etkenler de dikkate alındığında çok daha fazla olduğu anlaşılmaktadır.