Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK), kendisi için “BTK’yı şu anda yabancı vendorlar yönetiyor. Hainlik sadece dağda teröristlikle olmuyor” diyen Savunma Sanayi Müsteşar Yardımcısı Orhan Öğe’ye tazminat davası açıyor[1]. Öğe, cuma günü düzenlenen yerli 4g baz istasyonu olan “ULAK” tanıtımında konuşmuştu[2].
Orhan Öğe Neye Kızdı?
Orhan Öğe, kendisine bağlı Aselsan’ın içinde bulunduğu 3 şirketin işbirliği ile hazırlanan “Ulak” konusunda neden bu kadar sinirlendi derseniz; basitçe özetleyelim;
Ulak, Aselsan-Argela-Netaş tarafından geliştirilen bir 4G baz istasyonu[3]. Sektörde bilinen adıyla “küçük hücre” cihazı. Kasım 2015’de pazara sunulması beklenen bu istasyon sayesinde, Türkiye, kendi kategorisinde dünyadaki 4 üreticiden birisi durumuna gelecek.
Daha da önemlisi bu ürün 3GPP tarafından hazırlanan Release 11’e uygun bir ürün olacak. Bu seviyede yabancı ürün de henüz yok (ihale sırasında da olmayacak).
ve.. en önemlisi Türkiye için pazarın çok milyar TL (kabaca 3-4 milyar $) olacağı biliniyor.
Ama.. Ulaştırma Bakanlığı ve onun sektörel uzman üst kurulu BTK, bunları beklemeden 26 mayısta 4G ihalesi yapıyor[4].
Yani yerli ürünü dışarıda bırakıyor. Her zaman olduğu gibi. Bunun bahanesi var mı?
Yerli ürünün dışarıda bırakılması da, daha önce defalarca yazdığımız gibi bilgi güvenliği açısından sakıncalı[5].
Yani Orhan Öğe’yi bu kadar kızdıran, köpürten konu, 3-4 milyarlık bir sektörün, belki seçim, belki başka amaçlarla yabancı vendorlara sunulması, doğmakta olan teknolojinin doğmadan kısır bırakılması ve yanısıra bilgi güvenliğimizdeki sıkıntıların da aynı şekilde bırakılması.
Sorular
Orhan Öğe çok sinirli bir şekilde sormuş. Biz sakince soralım;
- Ulaştırma Bakanlığı neden yerli ürünü beklemeden 4G ihalesi yapıyor?
- 4G için fiber altyapının hazır olmadığını biz de[6], Telkoder de[7], başkaları da defalarca ifade etti. Dünyada ilk uygulaması 2008’de yapılan 4G için Türkiye 8 yıl beklenmiş, fiber altyapı için bir seferberlik ilan edilip, 6 ay daha beklenemiyor mu?
- Yoksa yapılacak olan 4G ihalesi sadece seçim propogandası mıdır? Tam seçim öncesine konularak yerli ürün harcanıyor mu?
- ARGE konusuna önem verdiğini her fırsatta açıklayan BTK neden Ulaştırma Bakanlığını, Türkiye’yi dünyanın 4 üreticisinden birisi haline gelinecek olan “yerli ürün” konusunda uyarmıyor? Bu ne perhiz, bu ne lahana turşusu?
- Eğer BTK’nın telekom sektöründe vizyon geliştirici, uyarıcı bir fonksiyonu yoksa, sadece emirleri yerine getiren bir fonksiyonu varsa, neden Ulaştırma Bakanlığı altında bir şube müdürlüğü değil de, üst kurul olarak çalışıyor?
- 3G için konulan ARGE şartının Türkiye’ye katkısı yani sonuçları ölçülmüş müdür?
- Daha ağır bir soru; BTK bu ürünün geliştirilmesi için gereken regülasyonu neden geç hazırladı?
- Cari Açığı düşüreceğim diye cep telefonlarındaki taksitleri kaldıran Maliye Bakanlığı ve Hazine Müsteşarlığı, 3-4 milyar $ yeni bir cari açık yerine 6-8 milyar $’lık (ve giderek de yıllar içinde 30-40 milyarlara artacak olan) pozitif etkiyi neden farkında değil?
- Yani Fırsat maliyeti ölçülmüş müdür? Turkiye’de bir dünya devi oluşturma olasılığımız var. Bu fırsatın kaçırılmasının maliyeti nedir? Buna bakılmış mıdır?
- Burada yabancı vendor konusunda da soru işaretleri var mıdır?
- Bilgi güvenliği BTK tarafından ne kadar kaale alınıyor?[8]
Bu konu bütün basında yer aldığı halde, hayli karmaşık yayınlanmış. Biz parçalara bölüp, anlaşılır bir hale getireceğiz. En son yazacağımız yazıyı (yani bunu) ilk sunuyoruz. Diğer yazılarımızda Orhan Öğe’nin söylediklerinin tamamını, BTK-Ulaştırma Bakanlığının ARGE’ye yaklaşımını, Bilgi Güvenliği konusunda BTK’nın tutumunu detaylı bir şekilde analiz ediyor olacağız. Bu konuların herbirisi Türkiye’nin geleceği açısından önemli.
Orhan Öğe bizi şaşırttı. Bu kadar açık seçik konuşan bir devlet memurunun sinirini anlıyor, kendisine bağlı bir kurumun yarattığı yerli ürünü cansiperane savunmasını ve cesaretini takdir ediyoruz. Pek alışık olduğumuz bir durum değil.
Geçmişte Nuri Demirağ’lar, Vecihi Hürkuş’ların harcandığı bir ülkede, umarız Orhan Öğe’nin “yüksek perdeli de olsa” eleştirileri dikkate alınır ve yerli yerine oturtulur.
[1] BTK, Orhan Öğe Eleştirilerine Karşı Açıklama Yayınladı
[2] Tamamen Türk Yapımı İlk 4G Baz İstasyonu, ULAK, Testlere Hazır
[3] Ulak; Türkiye’de Geliştirilmiş 4G Baz İstasyonu ve Ötesi
[4] 4G İhalesi 26 Mayıs 2015’de Yapılacak
[5] Ortaya Çıkan Fotoğraflar NSA’in Cisco Cihazlara Casus Parçaları Taktığını Gösteriyor
[6] 4G İhalesi Güzel ama Bu Fiber Altyapı ile Nasıl Olacak?
[7] Telkoder: 4G’ye Geçiş İçin Fibere Yatırımın Artması Şart
[8] Yine Spiegel Haberleri Üzerine; Türkiye, Dinlemecilerin Ekmeğine Tereyağ mı Sürüyor? – IV – Son