Derin webde siber saldırı konuşuluyor. Haber 2 farklı siber istihbarat firmasından ulaştı. Saldırı konuşanların milliyetçi hackerlar olduğu ve Bahçeli ile kavga eden BİM başta olmak üzere gıda satan zincir marketlere yönlendirildiği bilgisi var. Saldırıların içeriğini (ddos ya da sızma ya da başka bir tür[1]) ve başarılı olup olmadıklarını henüz göremiyoruz. Ya da şu anda sosyal medyada gördüğümüz itibar suikastleri mi kastediliyor, bilmiyoruz. Sadece siber istihbarat firmalarından gelen yorumlara bakıyoruz ve konuyu takip etmeye devam ediyoruz.
Nedenlerine kısaca bakalım;
Enflasyon, Zincir Markete Fiyat İndir Demekle Düşer mi?
Seçime giderken, mutfağın pahalılığı nedeniyle anketlerdeki puanları hergün biraz daha düşen AKP-MHP yani “Cumhur ortaklığı”, bu duruma çözümü, halka gıda satan marketlerin fiyatları indirmesi olarak görüyorlar. Bunu da AKP döneminde büyüyen, daha çok gelir düzeyi düşük halka gıda satan “3 harfli” olarak adlandırdıkları marketlerden bekliyorlar.
Son 20 yılda ne kadar çok “Keser döner, sap döner, gün gelir hesap döner” olayı gördük değil mi? En son örneğini BİM olayı ile görüyoruz. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a yakınlığıyla bilinen kişilerin kurduğu BİM Market Zinciri, anlaşılan şimdi ayrı düşmüş.
Cüneyd Zapsu, Aziz Zapsu, Yasin El Kadı, Korkut Özal, Mustafa Latif Topbaş, Mehmet Fatih Saraç’ın 1995 yılında kurduğu BİM Market 2021 şubat itibariyle pazar payı en yüksek olan perakende zincir market durumunda. Muhtemelen Cumhurbaşkanı herşeyde kendisinin payı olduğu algısını burada da görüyor ve “sizi ben büyüttüm, şimdi seçimde siz yardım edin” demek istiyor.
Ama BİM artık bir dev ve kolay manevra yapabilecek boyutta değil. Üstelik muhtemelen etmesi beklenen indirimlerin düzeyi ekonomik olarak mümkün de değil. BİM CEO’su kâr payını % 4 diye açıklamış. Kendisi de söylüyor; bunu indirse bile % 85 yerine (ki bu da TÜİK’in makyajlı enflasyon hesabı) % 81 olacak. Halkın ihtiyacını bu değil, mesela faizin indirildiği ve muhtemelen enflasyonun indirilmesi istenen % 9 gibi bir fiyat zammı görebilir. Hadi bilemedin % 20. Benzin, asgari ücret, kiralar vsvs bu kadar yükselmişken, daha da yükselecekken, bir de işveren için EYT tazminatları vs sıradayken, bu mümkün olabilir mi?
Fatih Altaylı 2012’de yazdığı bir yazıda dünyada mortgage krizi varken, Türkiye’de kriz gözükmüyor olmasının nedenini [2]
“Başbakan Erdoğan öylesine güçlü bir figür ki, iş dünyası, ekonomi dünyası çekiniyor. Kimse ağzına kriz veya daralma lafını almak istemiyor”
şeklinde açıklamıştı. Muhtemelen Cumhurbaşkanı Erdoğan hala bu kadar güçlü olduğunu düşünüyor. Ama o günün Türkiye’si ile bugünün Türkiye’si arasında neler değiştiğini farkına varması lazım. En başta artık yurtdışından gelen “kolay para” yok. Yanısıra deniz bitti. Avrupa Birliği üyeliği görüşmeleri yok. Hukuk konusunda sorun var. vsvs
Bahçeli “Fetö ile İrtibat Araştırılsın” Deyince …
Siber saldırı tarafına gelirsek; İşte bu arada Bahçeli ile BİM arasında bir söz düellosu yaşandı. MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin BİM’i kastederek “Sürekli zam yapan zincir marketlerin FETÖ ile irtibatlarının araştırılması gerektiğini düşünüyorum” tehditine karşılık, BİM CEO’su şöyle konuştu;
“Bu ülkenin güzel insanları sizlerin yalanlarına hiçbir şekilde itibar etmediler. Bu süreçte o bahsedilen zincir marketleri diye altını çizerek söylenen üç harfliler diye bizleri farklı yere koyan ve bunları koymaya çalışan ve Müslüman olduğunu iddia eden bu insanlara söyleyeceklerimiz var. Lütfen aynaya baksınlar. Kendilerini göreceklerdir. Bunların hepsinde bir art niyet vardır. Bir algı yönetimi vardır. Bunlara tüketicimiz hiçbir zaman karşılık vermemiştir.
Tüketici fiyat endeksi, TÜİK açıkladı bunu; yüzde 80,21, üretici fiyat endeksi yüzde 143,75, dokuzuncu ay, yüzde 83,45 tüketici, yüzde 151,50 üretici. Onuncu ay yüzde 85,51 tüketici yüzde 157,69 üretici fiyatı, soruyorum buradan. Acaba bu aradaki rakamları biz mi yanlış okuyoruz? Bunun doğrusunu söyleyecek olan var mı? Gıda perakende sektörünün kâr edenlerinin en yükseğinin ettiği kâr yüzde 4’tür. Bu yüzde 4’ün tamamını da verseniz enflasyon aşağıya gelmez. Asıl mesele plansız üretim, girdi maliyetlerinin yüksek olması, birçok konuda dışa bağımlılığın azaltılamamasıdır””
Buna MHP Genel Başkan Yardımcısı Semih Yalçın, petrolün düştüğünü, kurların yatay seyrettiğini ama gıdaya zam yapıldığı şeklinde cevap verdi;
“Ahlaksız ve edepsiz hortumcu. Salyalarını akıtmış”
Bu olaylar olurken; akşamüstü 17:00 civarı bir siber istihbarat firması aradı ve
“derin web’de BİM’e saldırı konuşuluyor ve konuşanlar hafife alınacak adamlar değil”
dedi. Bunu bir başka firmaya sordum. Gece 22:00 civarında o firma da bu durumu doğruladı. Konuşan kişilerin devlet destekli değil ama milliyetçi kanata ve devlete yakın kişiler olduğu raporlanıyor.
Konuyu takip ediyoruz. Gelişmeleri aktaracağız.
Ayrıca, fiziksel ortamda boykottan da bahsedildiğini not etmiş olalım.
[1] Geçen hafta perakendeci mağazalar zinciri Metro AG bir siber saldırıya uğradı. International cash and carry giant METRO suffered this week IT infrastructure outages following a cyberattack.
[2] Gerçi ben aynı fikirde değilim. 2008 Krizi en azından Telekom sektörünü vurmuş. Bunu grafiklerle görmek mümkün. Bkz : 2008 Krizi Telekom Sektörünü Teğet Geçmemiş, Telekom Yatırımları Düşmüş