ABD Adalet Bakanlığı, 1 aralık 2018’de Kanada’nın kendisi adına gözaltına aldığı [1] Çinli telekom şirketi Huawei’in mali yöneticisi ve kurucunun kızı Meng Wanzhou için en sonunda suçlama yaptı. ABD şirkete ve yöneticiye karşı toplam 23 suçlamada bulundu. Yapılan suçlamalar arasında banka sahtekarlığı, adaletin engellenmesi ve teknoloji hırsızlığı yer alıyor.
Hem Meng Wanzhou, hem de Huawei iddiaları reddetti. Huawei, “iddia edilen ihlallerin hiçbirini” işlemediğini ve “Bayan Meng tarafından yapılan herhangi bir yanlışlığın olmadığını” açıklamasında bulundu. Wanzhou, ABD’nin İran’a uyguladığı yaptırımları deldiği iddiasıyla tutuklanmıştı.
ABD Ticaret Sekreteri Wilbur Ross, “Çin firmaları ihracat yasalarımızı çiğniyor ve yaptırımları baltaladılar; bu da çoğu zaman yasadışı faaliyetlerini kolaylaştırmak için ABD mali sistemlerini kullanıyor. Bu sona erecek.” Dedi.
İddianamede, Huawei’nin ABD’yi ve küresel bir bankayı İran’la iş yapmak için iki iştiraki olan Huawei Device USA ve Skycom Tech ile ilişkisi konusunda yanlış yönlendirdiği iddia ediliyor.
Ayrıca, T-Mobile firmasından, akıllı telefonların dayanıklılığını test etmeye yarayan teknolojinin çalındığı iddia ediyor. Tappy olarak bilinen T-Mobile teknolojisi, telefonları test etmek için insan parmaklarını taklit etmişti.
Huawei, son 10-15 yılda dünyanın en büyük telekomünikasyon ekipmanı ve servis sağlayıcılarından biri haline geldi ve geçenlerde de Apple’ı geçerek, Samsung’tan sonra en çok satan ikinci akıllı telefon üreticisi haline geldi [2].
Arkasından ABD ve diğer Batı ülkeleri, Çin hükümetinin Huawei’nin teknolojisini casusluk kabiliyetini genişletmek için kullanabileceği iddialarını ortaya koymaya başladılar [3]. Huawei konusundaki iddialar, doğrudan Çin ile ABD arasındaki ticaret savaşının bir örneği olarak tanımlanıyor.
‘Huawei yetkilisi derhal serbest bırakılmalı’
Diğer yandan Çin, Huawei şirketinin Mali İşler Direktörü Meng Wanzhou’nun derhal serbest bırakılmasını ve yasal haklarının etkin şekilde korunmasını istedi.
Basında çıkan haberlere göre, ABD hükümeti Kanada’dan Meng Wanzhou’nun kendilerine teslim edilmesini resmen talep edecek.
Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hua Chunying bugün başkent Pekin’de düzenlenen basın toplantısında yaptığı konuşmada, hatasını derhal düzeltmesi hususunda Çin’in ABD’ye çağrıda bulunduğunu belirterek, Meng Wanzhou’nun tutuklama kararının iptal edilmesi ve Kanada’dan resmi teslim talebinin çekilmesi gerektiğini ifade etti.
Çin’in bu konuda ciddiyetini daha önce açıkladığına dikkat çeken Hua Chunying, aklı başında bir kişinin, Meng Wanzhou davasını sıradan bir adli vaka olarak göremeyeceğini belirtti.
Çinli sözcü Kanada’ya da çağrıda bulunarak, ABD ile Kanada arasındaki iade anlaşması bahane edilerek, Çin vatandaşlarının yasal hak ve çıkarlarına zarar verilmemesini istedi.
[1] Kanada, Huawei’in CFO’sunu ABD Adına Tutukladı
[2] Huawei Akıllı Telefonlar Türkiye’de ve Dünya’da 2ciliğe Oturdu
[3] Çin’liler Amerikalı Firmalara Casus İşlemcili Makinalar mı Sattı?