Bloomberg, Çin’in hükümet çalışanlarına yönelik Apple iPhone’lara geniş kapsamlı bir yasak getirmeyi planladığını yazdı. Haberde, devlete ait olan ve milyonlarca insanı istihdam eden bir petrol şirketi olan PetroChina örneğini kullanıyor.
Çin’de, özellikle hassas kurumlardaki devlet personeline, iPhone cihazları işe getirmemeleri gerektiği söylendiği ve Çin hükümetinin yasağı bir dizi devlete ait işletmeyi ve devlet kurumunu da kapsayacak şekilde genişletmeyi planladığı belirtiliyor. Bloomberg, kaç işletme ve ajansın kısıtlamaları uygulayacağının net olmadığını söyledi.
Apple 2022 Yılında 74 Milyar $ Sattı
Haber yayınlandıktan sonra Apple hisseleri değer kaybetti ve şirketin değeri, hafta başına göre neredeyse 200 milyar dolar düştü. Çünkü Çin Apple gelirlerinin % 20’sini temsil ediyor. Son çeyrekte Çin’den 15,8 milyar $ gelir elde etti. Çin’e 2022’de 74 milyar $ satış yaptığı ve 2021’de bu rakamın 68 milyar $ olduğunu da hatırlatalım.
Çin’in bu kararının bir nedeni iç pazardaki iPhone ağırlığını azaltmak olabilir. Çünkü iPhone sayıca az olsa da, paraca Çin pazarında üstün durumda. Aşağıda da görülebileceği üzere, 600 $’ın üstündeki telefon pazarının % 70 civarı iPhone’a ait.
Çin Teknolojide Satranç mı Oynuyor?
Ancak, Çin sadece pazarını korumaya yönelik tepki göstermiyor ve yanısıra ABD’den gelen hamlelere karşı cevap veriyor olabilir.
iPhone üretiminin büyük bir kısmı “Foxconn” üzerinden ve Çin’de yapılıyordu. Zhengzhou’daki tek bir fabrikanın, tüm iPhone Pro modellerinin %85’ini ürettiğini belirtirsek durum daha anlaşılır olacaktır. Ancak ABD hükümetinin yaptırımları nedeniyle Apple üretimini Çin dışına kaydırmaya başladı. Pazarın büyüklüğü nedeniyle Hindistan’a ve son gelişmelerden sonra Vietnam’a kaydırma var. Çin hareketinin bir nedeni bu olabilir.
Bir başka nedeni ise, 1 ay önce ABD Başkanı Joe Biden’ın, ABD Hazine Bakanlığı’na Çin yarı iletkenleri ve mikroelektroniği, kuantum bilgi teknolojileri ve bazı yapay zeka sistemlerine yönelik Amerikan yatırımlarını yasaklama veya kısıtlama yetkisi veren bir idari emir yayınlaması olabilir.
Bu emirin hazırlanması sırasında, Amerikan çip endüstrisi kararı hafifletmek için yönetimle görüşmelerde bulunmuştu. Çünkü Yarı İletken Endüstrisi Birliği (SIA), geçen yıl 555,9 milyar dolar hacmi olan küresel yarı iletken pazarının üçte birinden fazlasını Çin’in oluşturduğunu ve toplam 180 milyar dolarlık yarı iletken alımlarıyla Çin’in en büyük tek pazar olduğunu belirtmişti.
Çin’in daha önce de önemli bir yaklaşımı da, yonga üretiminde kullanılan nadir metallerden, germanyum ve galyum ihracatına kısıtlama getirmesi oldu.
Rusya Casusluk Suçlaması Yaptı ve iPhone’ların Devlet Kurumlarında Kullanımını Yasakladı
Temmuz ayında da Rusya benzer bir harekete girişti. Rusya, devlette çalışanların işle ilgili resmi faaliyetler için iPhone’ların ve diğer Apple ürünlerinin kullanımına karşı katı bir yasak getirdi. Çünkü haziranda, Kaspersky çok sayıda Rus devlet çalışanının iPhone’larına sızıldığını ve ele geçirildiğini iddia etmişti. Rusya da buradan hareketle, ABD’nin casusluk için Apple’ı ve özellikle iPhone’u kullandığı suçlamasında bulunmuştu. Yasağı ilk uygulayan Rus Sanayi ve Ticaret Bakanlığı oldu.