Silikon Vadisi mi? İçi seni yakar, dışı beni. Son Google çalışan manifestosu bunu doğrulayan bir olay oldu. Kısaca hatırlatalım, cuma günü Google içinde yayılan bir manifestoda, kıdemli bir yazılım mühendisinin, “kadınların biyolojik farklılıkları var, onlara eşitlik vermekle uğraşacağınıza, ideolojik fikir farklılıklarına izin verin” şeklinde özetlenecek hezeyanları vardı. Ama bu kadar da değil. 10 sayfalık manifestoda, her biri büyük tartışmalara yol açacak çeşitli ifadeler yer alıyordu [1].
Google’un Silikon Vadisindeki ofisinde çalışan bir yazılım mühendisi olan manifestonun yazarı “Google’ın İdeolojik Yankı Odası” başlıklı bölümde, kadınların teknoloji şirketlerinde yeterince yer almamalarının nedenini biyolojik farklılıklar olarak kendince araştırma sonucu gibi ama referans vermeden aktarıyor.
Tabi manifesto, zaten kadın eşitsizliği konusunda kaynamakta olan Silikon Vadisinde şok etkisi yarattı ve kızgınlıkla karşılandı. Ama kimliği deşifre olan yazar, benzer görüşleri paylaşan çok kişi olduğu ve bunların açıkça ifade etmekten korktukları takdirlerini gizlice kendisine ilettiği iddiasında.
Biz de yazarın 10 sayfalık manifestosundan, en problemli olanları yani tartışma yaratan bölümleri buraya aldık. Gerçi daha başka bölümlerde de bir sürü anlamsız nokta var..
- “Erkeklerle kadınlar arasındaki özelliklerin dağılımındaki farklılıklara bakarsan, neden teknoloji ve liderlik alanlarında yüzde 50 oranında kadın temsilciliğimizin olmadığını açıklıyor olabilir. Eşit temsilciliğe ulaşmak için ayrımcılık yapmak haksızlıktır, bölücüdür ve iş iaçısından kötüdür”.
- Yazar, Google’ın liberal eğilimli olduğuna işaret ederken, “politik eğilim aslında derin ahlaki tercihlerin ve dolayısıyla önyargıların bir sonucudur” diyor. Bu “önyargıları” şöyle tanımlıyor : “Sol Önyargılar: Zayıf için Merhamet, Adaletsizlikten doğan dengesizlikler, İnsanlar doğuştan işbirliğine uygundur, Değişim iyidir (dengesiz), Açık Olmak, İdealist Olmak. Doğru Ön Yargılar : Güçlüye / otoriteye saygı , Eşitsizlikler doğal ve adildir, İnsanlar doğal olarak rekabet ediyor, Değişim tehlikeli (dengeli), Kapalı Olmak, Pragmatik Olmak. “Amerikan Teknoloji yazarı Kara Swisher’in sözleri : “Silikon Vadisi’ndeki beyaz adamların mağdur hale getirilmesi yorucu. ” ve “Silikon Vadisi’ndeki beyaz adamların mağduriyeti tüketiyor
- “Ortalama erkek ve kadınlar, biyolojik olarak pek çok açıdan farklılık göstermektedirler. Çünkü bu farklılıklar sadece toplumsal olarak oluşturulmamıştır: Bunlar insan kültürlerinde evrenseldir, çoğunlukla net biyolojik nedenleri vardır ve doğum öncesi testosteron, doğumda hasar almış erkeklik ile bağlantıları vardır Hala erkek gözükürler ve davranırlar ama büyüdükçe dişi gibidirler”
- “Sadece erkeklerin ve kadınların tercih ve yetenek dağılımlarının biyolojik nedenlerden dolayı farklı olduğunu ve bu farklılıkların neden teknoloji ve liderlik alanında kadınların eşit biçimde temsil edilmediğini açıklayabileceğini” belirttim.
- “Kadınların, ortalama olarak, daha fazla nevrotikliği (daha yüksek endişe, daha düşük stres toleransı) var.” Dolayısıyla kaygılanma safhasındaki kadınların Googlegeliste bildirilmesi gerekebilir. Bu da yüksek stresli işlerde daha az sayıda kadın çalıştırılmasına yardımcı olabilir.”
- “Kadın çalışan sayısının az olmasının cinsiyetçilik (cinsiyet ayrımcılığı) anlamına geldiğini düşünmeyi bıraklmamız lazım”
- “Kadınlar, genellikle olayların içindeki insanlara ve erkeklere daha büyük ilgi gösterirler”.
- Kadınlar genellikle daha fazla iş-yaşam dengesi arayışındayken, erkekler genellikle statü kazanma çabasına daha fazla sahiptirler. Ne yazık ki, teknoloji ve liderlik konumları yüksek prestij, heyecan verici kariyerler olarak görüldükçe, erkekler bu konumları elde etmek için daha hırslı oluyorlar. Yarı zamanlı çalışmayı (kültürümüzün bir parçası olarak) desteklemek ve izin vermek, teknolojik işlerde kadınların sayısını arttırabilir. “
- “Cinsiyete ve ırk çeşitliliğine kuvvetle inanıyorum ve sanırım daha fazlasını istemeliyiz. Google, daha eşit bir cinsiyet ve yarış temsilini elde etmek için, birçok ayrımcı uygulama oluşturdu: Programlar, danışmanlık ve belirli bir cinsiyet ya da ırka için yalnızca öğrencilere yönelik sınıflar, yüksek önceliğe sahip kuyruk ve ‘çeşitlilik’ adaylarına yönelik özel muamele, yanlış negatif oranı azaltarak ‘çeşitlilik’ çıtasını aşağı çeken işe alma uygulamaları.”
- “Üst yöneticilerimiz, yaptığımız şeyin ahlaki ve ekonomik açıdan doğru olan şey olduğunu söylüyor. Ancak bunun delili yok ve bu yalnızca Google’a telafi edilemez zarar verebilecek olan sol ideolojidir”.
- “Somut önerilerim şunlardır: Çeşitliliği desteklemekten vazgeçin. Bir konuya ahlak altında bakmaya başlar başlamaz, maliyeti ve menfaatleri düşünmekten vazgeçeriz, aynı açıdan bakmayan insanları gözardı ederiz ve kurbanları korumak anlamında sertçe cezalandırırız. “
- Yazar, Google’daki cinsiyet dinamikleri konusunda muhafazakar düşünenleri dengelemek için mevcut kültürün nasıl çözüleceğine dair birkaç öneri de veriyor: “İnsan doğası hakkında açık olun. Tüm farklılıklar toplumsal olarak ya da ayrımcılık yüzünden oluşturulmamış. Problemleri çözmek istiyorsak insan oğlunun durumuna daha doğru bir bakış için gözlerimizi açmalıyız”
Anlayacağınız insanoğluna bir şeyler oluyor. Ya fazla güç ve para onları şaşırtıyor, ya da yedikleri içtikleri birşeyler genlerine hasar vermiş. Çünkü yüzyıllar süren acı ve mücadelerle elde edilmiş olan insan hakları, göçmen hakları, kadın hakları, demokrasi, iklim, etik davranmak, herkese eşit davranmak gibi kavramları gözünü kırpmadan harcayan insan sayısı arttı. Yani sorun sadece Trump değil.
Son olarak hatırlatalım; Google’ın bu çalışana ve dolayısıyla kamuoyuna resmi cevabı son dönemde kurulan çeşitlilik başkan yardımcılığına atanan Danielle Brown üzerinden geldi : “Çeşitliliğin ve kapsamanın bizim için kritik olduğuna olan inancımız konusunda açık ve nettir”.
[1] Exclusive: Here’s The Full 10-Page Anti-Diversity Screed Circulating Internally at Google [Updated]