Tayvan merkezli Foxconn’un (eski adı Hon Hai Precision Industry Co., Ltd.), Kuzey Vietnam’daki işçileri için konut inşa etmek için Vietnam hükümetine bir teklifte bulunduğu bildiriliyor. Apple, HP, Samsung, Nokia gibi küresel dev bilişim şirketleri için üretim yapan dünyanın en büyük fason üreticisi, Vietnam’daki işçileri için 7,4 trilyon VND (yaklaşık 319 milyon $) maliyetle üç konut projesi geliştirmeyi hedefliyor.
Foxconn bir nevi kampüs inşa etmek istiyor. Çünkü evlerin kendi tesislerinin içinde olduğu endüstriyel bölgede olmasını planlıyor. Bu amaçla Vietnam inşaat ve planlama ve yatırım bakanlıklarına başvurduğu kaydediliyor. Vietnam politikaları uygun olmadığından, bu evleri Foxconn çalışanlarına kiralaması veya satması için sanayi bölgelerindeki şirketlere satmayı planlıyor. Yetkililer tarafından onaylanırsa,
- Bac Giang Eyaletindeki Viet Yen Bölgesi’ndeki proje 16,7 hektarlık alanın en büyüğü olacak ve 3,4 trilyon VND (yaklaşık 147,4 milyon $) en yüksek yatırıma sahip olacak.
- Bac Ninh Eyaleti’nin Que Vo Bölgesi’ndeki 6,3 hektarlık bir projeye 2,92 hektarlık bölgeye VND 3,63 trilyon (126,3 milyon $) yatırım yapılacak
- Vinh Phuc Eyaletindeki 9,9 hektarlık bir projede 370 milyar VND (45,3 milyon $) yatırım yapılacak
Şirket, alanlarda işçi evlerinin yanı sıra sağlık tesisleri, okullar ve dükkanlar da olacağını belirtti.
Foxconn 2007 yılında Vietnam’a geldi ve ağırlıklı olarak Bac Ninh, Bac Giang ve Vinh Phuc’un kuzey illerinde faaliyet göstererek bilgisayar ve diğer elektronik ürünler ve otomobil parçaları üretiyor. Geçen yıl kuzeydeki Quang Ninh eyaletine yayıldı. Geçen hafta Vietnam’ın Güneydoğu Asya’daki en büyük Foxconn üretim merkezi olduğunu söyledi. Foxconn bu yıl Vietnam’dan ihracatının 6 milyar dolara iki katına çıkmasını bekliyor.
Türkiye’de Tiyatro Sahnesi Gibi Açılıp Kapanan Fabrika
Foxconn demişken aklımıza bir hikaye geldi. Anlatmadan geçmeyelim; bir dönem işçilerine kötü davranmakla gündeme gelen ve epeyce tartışılan, arkasından Apple’ın koyduğu kurallarla [1] bu dönemi unutturulan Foxconn fabrikası Türkiye’de de zamanın Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım’ın uzun bir konuşması ile tesis açmıştı.
Foxconn’un Türkiye tesisi Çorlu’daki Avrupa Sanayi Bölgesinde 2011’de açıldı[2]. Bu tesis o zaman “yerli olma şartı” ileri sürülen kamudaki büyükçe bir ihale nedeniyle HP firmasının yerli PC üretimi adına ve ilk etapta 8 milyon euro sonra 7 milyon euro yatırım yapılacak vaadi ile açıldı[3]. Dünyaya da rakibi olan Singapur merkezli Flextronics (Flex) firması tarafından “Gelişmekte olan pazarda hızlı açılım” diye duyuruldu [4].
Anlaşılan HP’nin taşaronu olan Foxconn hızlı bir şekilde Flextronics’i kullanmıştı. Zaten 500 kişi olduğu kaydedilen çalışanları, ihale olayları bittikten sonra işten çıkarıldı ve yerli HP PC üretimi sessiz sedasız sona erdi.
Ama fabrikanın işi bitmedi. 2016’da bu fabrika bu sefer de, Huawei tarafından yerli 4.5G baz istasyonu ve ağ enerji sistemleri adıyla bir daha açıldı[5].
Ama bitti sanmayın, aynı fabrika bugünlerde Ericsson tarafında yine “yerli bilmemne” üretimi için açılacak.
Anlayacağınız “tiyatro sahnesi” gibi fabrika. “Yerli Üretim” yapmak isteyen fabrikaya dekoru kurup açıyor.
Son olarak hatırlatalım, dünyanın en büyük fasoncuları olan Foxconn’un 2019 cirosu 160 milyar $ (5,33 trilyon NT) ve Flextronics’inki 26,3 milyar $ olarak gerçekleşti.
[1] Foxconn, Üretim Tesislerindeki Çalışma Koşullarında Ufak Çaplı İyileştirmeler Gerçekleştirdi
[2]HP ve Foxconn’dan Çorlu’ya Bilgisayar Fabrikası
[3] Flextronics Türkiye Açılış Töreni
[4] Flextronics Global Services Continues Rapid Expansion Into New and Emerging Markets
[5] Huawei Yerli 4.5G Baz İstasyonu ve Ağ Enerji Sistemleri için Flextronic ile İşbirliği Yapıyor