ISS firmalardan aldığımız bilgiye göre, 4 Haziran’da tüm büyük ISS’lerin ana bağlantılarının yer aldığı Gayrettepe Santralında 1.5 saat kadar süren fakat etkilerinin düzelmesi daha uzun bir süre alan bir kesinti yaşandı.
Konuyla ilgili olarak Türk Telekom Ankara Genel Müdürlük ve İstanbul Bölge Müdürlüğünden aldığımız cevap “ATM Switch kartlarından birisinin arızalandığı” şeklinde. Sürenin uzunluğu ile ilgili olarak yetkililer, problemin nedeninin anlaşılmasının uzun zaman aldığını, kartın değişmesinin ise kısa sürdüğünü belirttiler. Kart bilindiği gibi Alcatel’den alınıyor.
Konuyla ilgili olarak 12 kadar ISS firma ile görüştük. Bu firmaların görüşlerinden bir kaç tanesini aşağıda sunuyoruz.
Bnet’ten Aldığımız Açıklama
Türk Telekom’un Gayrettepe Santralinde bulunan TTnet merkez POP’unda meydana gelen arıza sonucu Türkiye’nin belli başlı tüm Servis Sağlayıcıları yurtiçi trafiklerini birbirlerine TTNet şebekesi üzerinden iletemez duruma gelmiştir.
Servis Sağlayıcılardan gelen tüm yurtiçi trafik, yine Servis Sağlayıcılara ait Amerika ve Avrupa bağlantılı uydular üzerinden aktarılmıştır. Tüm trafiğin uydular üzerinden aktarılması sonucu, özellikle yurt içi erişimlerde 1,5 saat süreyle aşırı yavaşlık yaşanmıştır. Birçok servis sağlayıcının uydu ile yurtdışı çıkışları olmasına karşın tüm yurtiçi trafiğin de Amerika ve Avrupa’daki çeşitli noktalardan dolaşıyor olması bu yavaşlamanın temel sebebidir.
Yaşanan bu problem yurt dışı fiber erişimin liberalize edilmesi konusundaki taleplerimizdeki haklılığımızı göstermektedir. Burada bir kez daha Türkiye’de internetin önünün açılması için uluslararası fiber şebekelere bağlanmadaki Türk Telekom tekelinin bir an önce kaldırılması talebimizi tüm yetkililere iletiyoruz.
SuperOnline’dan aldığımız açıklama
TTnet node’unda Salı günü sabah kısa süreli ve ardından öğledensonra uzun süreli yaşanan kesinti sebebiyle kurumsal ve bireysel tüm abonelerimiz toplam 3 saat 28 dakika İnternet bağlantılarında bir yavaşlık ile karşı karşıya kaldılar.
Amacımız tüm abonelerimize en etkin ve hızlı erişimi sunmak iken, ülkemizde stratejik altyapı yatırımlarının ne denli önemli olduğunu gösteren ciddi bir tecrübe yaşadık.
Turk.net’ten Aldığımız Açıklama
Dünkü arıza TTnet şebekesinde “Gateway ATM switch ile Router arasındaki STM-4 (622Mbps) bağlantısının kesilmesi sonucu oluşmuş (ISP’lerin bağlandığı Backbone) Teknik ekibin tahmini -Gateway ATM switch kartı arızalanmış ve Kartın değiştirilmesi ve yeni kart üzerine tanımların yapılması zaman almış olması olasılığı üzerinde yoğunlaşıyor.
SBS BT Hizmetlerinin Açıklaması
Gayrettepe Türk Telekom’daki arıza SBS’i etkilememiştir. SBS, yurtdışı internet çıkışlarını kendi uydu bağlantısı üzerinden yapmaktadır. Bu sebeple SBS’ten hizmet alan internet kullanıcıları ve kurumlar TTNet’in yurtdışı bağlantılarının yoğunluğundan etkilenmemektedir. TTNet’in
yurtdışı trafik kayıtlarına bakıldığında özellikle 13:00 – 17:00 saatleri arasında yoğun bir trafik gözlenmektedir. Kendine ait yurtdışı bağlantısı olmayan internet servis sağlayıcılardan hizmet alan kullanıcıların bu durumdan etkilenmiş olduğunu düşünmekteyiz.
NetOne’ın Açıklaması
Netone’in TTNET baglantısı 04 Haziran Salı günü yaklaşık 3 saat boyunca kesildi. Trafik varolan peering ve uydu bağlantıları üzerinden akmaya devam etti. Ancak müsterilerimiz trafikteki yavaşlamayı hissettiler. Netone böyle bir durumu önlemek için Türk Telekom’a, uluslararasi fiber bağlantı için yaklaşık 1 yıl önce başvurmuştu. Türk Telekom TTNET’e bu süre içinde birkaç ilave fiber bağlantı sağlamış olmasına rağmen Netone’in başvurusu sonuçsuz kalmıştır. Daha doğrusu Türk Telekom bugüne kadar bu hattın ne ücretini, ne de ne zaman sağlanabileceğini bildirmemiştir.
İnternet iletişimi tek oyuncunun eline bırakılamayacak kadar önemli bir hizmettir. Diğer ISP’lerin bağımsız olarak uluslararası fiber bağlantıları almalarına izin verildiğinde bu tür problemler kolaylıkla giderilebilecektir. Eğer buna izin verilseydi TTNET’te yaşanan problemler neredeyse farkedilmeyecekti bile. Ekonomi ve telekom sektörünün iyiliği için Türk Telekom’un rekabeti önlemek yerine desteklemesinin zamanı çoktan gelmiştir.
Konuyla ilgili olarak aldığımız genel bilgiye göre; dünkü ATM switch arızasında
- Yurtiçi trafik ISS’lerin kendi aralarında yapmış oldukları peering bağlantıları üzerinden yürüdü.
- Aralarında peering olmayan ISS’ler arası trafik, bu ISS’lerin yurtdışı kendi uydu bağlantıları üzerinden yurtdışı üzerinden gidip geldi
- Yurtdışı uydu bağlantısı olmayan ISS’ler bağlantı kuramadılar
- Yurtdışı trafikte TTnet ve ISS’lerin Uydu Bağlantıları birlikte kullanılıyor. Ancak arıza meydana geldiği zaman bağlantı her ISS’in kendi uydu bağlantısı üzerinden sağlandı.
ISS Yetkilileri, Bu arıza ile birlikte bir önemli konuya dikkatimizi çekiyorlar. Sadece TTnet üzerinden gidecek ve yedeklenmemiş bir omurganın arızalanması durumunda iletişimin kesileceğine işaret ediyorlar. Bunun da ekonomik karşılığı için, basit bir hesapla; internet penetrasyonu % 5 bile olsa, 200 Milyar $’lık GSMH’nın 250 işgünü ve 8 saatlik mesai üzerinden hesaplanması ile dünkü 1.5 saatlik arıza için 7,5 Milyon $’lık bir ekonomik değerin etkilendiği ortaya çıkıyor. Bu rakamı, hesaplanmayan değerlerin ne düzeylerde olabileceğini göstermek için ISS yetkilileri veriyor.