Bugün (aslında epey yıldan beri) artık tüm ABD (ve diğer sanayileşmiş ülkelerin) patentlerine online olarak ulaşma imkanı var. Aşağıda bunun nasıl olduğunu ve patent araştırmalarını nasıl yapabileceğinizi oldukça detaylı olarak anlatmaya çalışacağım.
Benim en çok kullandığım iki site var:
1. U.S. Patent and Trademark Office’in (PTO) sitesi:
http://164.195.100.11/netahtml/search-adv.htm (1A)
1. Diğeri Derwent’in sitesi:
http://www.delphion.com/patquery (2A)
PTO sitesinde 1790 (binyediyüzdoksan) yılından günümüze kadar alınmış tüm ABD patentlerinin resimlerini, 1976’dan beri alınmış patentlerin de ayrıca metinlerini bulabilirsiniz. Resimler ile metin arasındaki fark : Patentin sayfalarının resimleri cekilip görüntü olarak bilgisayara yüklenmiştir. Yani hem teknik resimleri, hem de spesifikasyonları okuyabilirsiniz. 1976’dan sonra ayrıca metinleri de girmişler. Bu da “keyword” ile “search” yapma imkanı sağlıyor. 1790’dan bu yana tüm patentlerin resimlerinin varlığı pratik olarak bir “patent kütüphanesi” anlamına geliyor. Üstelik bilgisayar ortamında patent araştırması yapmak hız anlamına geliyor. PTO sitesi şimdilik bedava.
Derwent sitesi bir kaç ay öncesine kadar bedava idi. Şimdi paralı, ancak bazı temel ve işe yarar araştırmaları hala bedava yapıyor, birazdan aşağıda örnek vereceğim. Derwent sitesinde 1972’den bu yana alınmış tüm ABD patentlerinin resim ve metinleri var.
Pratik olarak her iki site de benzer hizmetleri veriyor. 1790’dan bu yana ki resimleri barındırdığından benim tercihim PTO sitesi.
Derwent sitesinin verdiği araştırmalardan hala bedava olan ve benim işime en çok yarayanı şu: “Bir patenti, daha sonra hangi patentler referans almış”. Bu şekilde çok referans gösterilmiş bir patent o teknolojideki kilit patentlerden biri anlamına geliyor. (Aynı hizmet PTO’da da var ama Derwent’ın formatı daha detaylı)
Patentlere vakıf olanlar ve patent araştırması yapmasını bilenler hemen 1A, 2A “link”lerine gidebilirler.
Aşağıdaki bölüm (TIFF OKUYUCU bölümü hariç olmak üzere) konuya yabancı olanlar içindir.
PATENT NEDİR?
Patent sistemi teknoloji üretiminin temelini oluşturur. Şöyle ki;
ABD patent kanununun iki amacı vardır:
A.Teknolojik bilginin herkesin öğrenimine, kanunun koruma süresi sonunda da kullanımına açık olmasını ve dolayısıyla bilim ve “faydalı sanatların” (“useful arts” = teknolojilerin) gelişmesini sağlamak,
B.Yeni geliştirilen makina, proses, malzeme ve/ya bunlardaki iyileştirmeleri başkalarına “öğreten” mucitleri, öğrettikleri bilginin belli bir süre tekelini kendilerine vererek mükafatlandırıp, bildiklerini “öğretmeye” teşvik etmek. Diğer bir deyişle teknolojik bilginin yayılması amaç, mucide verilen tekel bu amaca erişmek icin araçtır.
Gene ABD patent kanununa göre; Patent verilebilmesi için yaratılan makina, proses, vb’nin yeni, insanlara faydalı olması, ve çalısması (yani pratik olarak icra edilebilmesi) lazımdır. Patent yeni öğretiyi o kadar detaylı anlatmalıdır ki; konusunda uzman, ortalama zeka düzeyinde birisi atölyeye indiğinde onu yapabilmelidir.
Özetin özeti; verilen adreslerdeki patentlerde (tabuttan rokete, pilden silaha, internet firmalarının patentlerinden, genlere, borax’ın işlenmesine kadar) her konuda en eskisinden en son teknolojisine kadar her türlü bilgiye erişebilirsiniz.
PATENT ARAŞTIRMASINI NASIL YAPACAKSINIZ
Nasıl ki; duvar örülürken her tuğla bir aşağıdakinin üzerine konularak duvar yükselir, her patent de bir çok daha evvelden alınmış patentlerin üzerine yeni bir bilgi ilave edilmesiyle ortaya çıkmıştır. Dolayısı ile tek bir patenti alıp, onu üretime sokarım gibi bir düşünceye sakın kapılmayınız.
Patentlere eriştiğiniz zaman göreceksiniz ki, her mucit kendi icadını yaratırken hangi patentlerin bilgilerini kullandığını listeler. Dolayısı ile büyük bir ihtimalle sizin de onun referans verdiği patentlere de, hatta bu patentlerin referanslarına da ulaşmanız gerekecek. Belli bir noktaya geldiğinizde artık, o teknolojiyi geçmişi ile birlikte bildiğinizi hissedeceksinizdir. İşte o noktada istediğiniz patentteki öğretileri üretime koyabilirsiniz.
Aklınıza “aman ben bu patenti çalıyor durumuna düşüyorum, başıma kanunen neler gelir?” gibi bir soru gelebilir. Bu sorunun cevabı “hiç bir şey gelmez”dir. Zira o patentlerin sadece yaklaşık binde biri Türkiye’de tescil edilmiş, binde 999’u tescil edilmemiştir. Patentlerdeki bilgileri öğrendikten sonra bir patenti üretime sokmaya karar verirseniz ve de çok korkak birisi iseniz, o zaman o patentin Türkiye’de tescil edilip edilmediğini Türk patent ofisine sorabilirsiniz. Ancak böyle bir olasılık, demin dediğim gibi, yok denecek kadar azdır. (Türkiye 3. dünya ülkesi olduğundan “first class patent countries” denen sanayileşmiş ülkeler patentlerini Türkiye’de tescil ettirmek ihtiyacını hissetmiyorlar.)
Patent araştırması yapmanın bir kaç yolu var. Bunların içinde en çok işinize yarayacak üç yol şunlar:
A. Keyword
1A ve 2A adreslerine gittiginizde “keyword”u yazdığınızda o “keyword”e rastlanan tüm patentlerin listesini size getirecekler. O patentleri tarayarak işinize yarayabilecekleri ayıklamanız gerekecek. (PTO’da yıllar kısmına “ALL YEARS” yazmayı unutmayın)
Daha detaylı izahatları 1A ve 2A’ya gittiğinizdeki pencerelerde bulacaksınız.
B. Classification (Konusuna gore araştırma)
http://www.uspto.gov/web/offices/ac/ido/oeip/taf/moc/ (1B)
1B adresine gittiğinizde konularına göre ABD patent sınıflandırmasını bulacaksınız. Bu sayfayı tarayarak ilgilendiğiniz konuları bulabilirsiniz. Her sınıfin alt sınıfları vardır. Sınıfı seçtikten sonra alt sınıfları tarayarak kendi konunuzu bulursunuz. (Yaklaşık 100.000’in üstünde alt sınıf vardır). Sınıf ve altsınıfınızı bulduktan sonra karşınıza o konuda 1790 yılından beri alınmış patentlerin listesi çıkar. Teker teker tarayarak işinize yarayanları ayıklarsınız.
Bazı konularda, örneğin tentürdiyot’ta kullanılan “iyot”un üretim teknolojisi çok öncelerden oturmuş olabiliyor. (Iyot’ta 1930’larda). Böyle bir durumda PTO’daki patent resimlerinden her türlü bilgiye erişebiliyorsunuz. Derwent’te böyle bir imkan yok.
C. Şirket İsmi
http://164.195.100.11/netahtml/search-bool.html (1C)
ABD’de, veya herhangi diğer sanayileşmiş ülkede, ilgilendiğiniz konuda üretim yapan bir firma biliyorsanız, o firmanın ABD’de almış olduğu tüm patentleri 1C adresinden bulabilirsiniz. Şöyle ki;
1C adresinde karşınıza “Boolean Search” penceresi gelecektir. “Term 1” yerine firmanın ismini yazınız. “Field 1” yerine seçeneklerden “Assignee Name”i seçiniz. Bir de hemen biraz aşağıda “Select Years”ı göreceksiniz. Seçeneklerden “All Years”ı seçip, search ediniz. Size o firmanin sahip olduğu tüm patentlerin listesini dökecektir.
Örneğin Fisher-Price firması ABD’de bebek ve çocuk ürünleri üreten firmalardan birisidir. Araştırırsanız 74 patenti olduğunu göreceksiniz. Aynı araştırma değişik firmalar için şu neticeleri verir:
Firma (Tescil edilmiş patent sayısı)
Microsoft (1710)
Intel (4617)
Mitac (19) (Taiwan’lı bilgisayar üreticisi)
Ford (6553)
Hyundai (2146)
Kia (82)
Toyota (7355)
Honda (6989)
Tofas (0)
Firestone (584) (ABD’li lastik üreticisi, Lassa’ya montaj atölyelerini satan)
Lassa (0)
Sabancı (0)
TIFF OKUYUCU
PTO’daki yukarıda anlattığım tüm hizmetlere verdigim “link”lere basarak hemen erişip araştırmaları yapabilirsiniz. Yani firmaların patentlerini görebilir, keyword araştırabilir, patentlerin metinlerini okuyabilirsiniz. Ancak patentlerin resimlerine erişebilmek için “TIFF” dökümanlarını okuyabilen bir “plug-in” gerekmektedir. Netscape browser kullananlara Netscape kendisi böyle TIFF plug-in’lerin adreslerini veriyor. Bu plug-in’lerin bazıları bedava. Bedava olanları deneyebilirsiniz. (Download etmeniz gerekecek). Ben bedava olanları denedim, memnun kalmadım.
Sonra ; http://www.cartesianinc.com/Products/CPCLite/Download/ adresinden CPC view denen programı satın aldım ($19.95) ve kullanıyorum. Memnunum. Programı, 2 hafta bedava deneyebiliyorsunuz. (Aynı adreste Avrupa ve Japon patentlerine erişme linkleri de olduğunu göreceksiniz. Aynı hizmet PTO ve Derwent’te de var).
Explorer kullananlar icin bir kaç TIFF kaynağı adresi daha vereyim:
http://www.tmmgroup.com/trudef/docs/plugin.html
http://www.innomage.com/Products.htm
http://www.acordex.com/browseProd/VTplugin.html
SONUÇ:
Yukarıda söylediğim gibi patent araştırması ipin ucu çekilerek, her patentin üzerine kurulduğu diğer patentleri araştırarak yapılır. 20. yüzyılın başında Japonya, ikinci yarısında Güney Doğu Asya Kaplanları olarak anılan Güney Kore, Taiwan vb yakın bir geçmişte Çin Halk Cumhuriyeti; zamanında patent kütüphaneleri kurarak, bu engin bilgiler sayesinde sanayi devrimlerini gerçekleştirdiler.
ABD PTO’sunun vazifesi patentlerdeki bilgilerin ABD halkına yayılmasını sağlamak. Benim sizlere burada verdiğim adresler o hizmetin bünyesinde gerçekleştiriliyor. Diğer bir deyişle ABD halkına sağlanan bu imkan, ABD Patent Ofisi sayesinde herkesin elinin altında. Yeter ki insanlar farkına varsın ve ABD PTO’su bu hizmeti yabancı ülke halklarına yasaklamasın.
Sorularınız olursa elimden geldiğince yardımcı olmaya çalışırım.
