Meta, elindeki kişisel verileri toplayıp, bunu her platformunda ortak kullanmak konusunda ısrarlı. Üstelik bildiğiniz gibi vermediğiniz verileri de alıyor. Bunun kişisel veriler açısından sıkıntılı durumlar yaratma olasılığı yanında, ülkenin girişimleri açıından da “rekabete aykırı” bir durumu var.
Rekabet Kurumu bunu 3 sene önce de Whatsapp olayında hızla farkına varmıştı. O olayda Meta, Whatsapp Türk kullanıcılarına –ki Avrupalı kullanıcılara GDPR nedeniyle bunu diyemedi– “ya verilerini ver, ya da git” türünden bir yaklaşımla, “verilerinizi Facebook ile paylaşacağım” demişti. O günlerde, asıl Kişisel Verileri Koruma Kurulu’nun ses çıkarması beklenirken, Rekabet Kurumu hızla soruşturma açmış ve ceza vermişti.
Meta’nın, bu sefer ki verileri diğer platform ile paylaşma olayı ise daha ustaca paketlenmişti. Zuckerberg, Twitter’ı Elon Musk’ın devir almasıyla başlayan problemli dönemde acilen rakip platform olarak Threads’i yayına aldı. Ancak Threads’e üyelik mecburi Instagram hesabı ile oluyor. Bu sosyal medya girişimlerinin pazara girmesi ve büyümesi açısından tabii ki sorunlu bir durum.
Antitröst Soruşturması
Rekabet Kurumu, META tarafından piyasaya sürülen ‘Threads’ isimli uygulamaya giriş yapabilmek için kullanıcıların bir Instagram hesabına sahip olmalarının zorunlu tutulduğu ve benzer şekilde Threads hesabını kaldırmak isteyen kullanıcıların Instagram hesabını da silmek zorunda bırakıldığı iddiası üzerine ön araştırma başlattı ve META’nın veri birleştirme politikaları kapsamında, hem Instagram hesaplarından toplanan verilerin Threads hesaplarına aktarılabileceği, hem de Threads üzerinden toplanan verilerin diğer META ürünlerini sağlamak, kişiselleştirmek ve iyileştirmek, META ürünlerinin performansının ölçümü ve analizi ile reklamlar dahil başka kurumsal hizmetler sunmak amacıyla kullanılabileceğini tespit etti. Bunun sonucunda da META hakkında 23 Kasım 2023 tarihinde soruşturma başlatıldı.
Soruşturma sürerken, Rekabet Kurulu 8 Şubat 2024 tarihli toplantısında; META’nın uzun yıllardır faaliyet göstermesi sebebiyle kapsamlı ve detaylı bir veri birikimine sahip olduğu, sahip olduğu kullanıcı tabanın büyüklüğü ve çeşitliliğinin, reklamverenler bakımından META hizmetlerini cazip hale getirdiği, META’ya hizmet geliştirme amacıyla daha fazla kaynak ayırabilmesine imkan sağladığı ve rakiplerin reklam verenlere ve dolayısıyla finansal kaynaklara erişimini zorlaştırdığı, bu çerçevede META’nın faaliyetlerinin pazarda giriş engeli oluşturduğu sonucuna vardı.
Ayrıca, META’nın sunduğu temel hizmetler ve ilişkili hizmetler ile birlikte bir ekosistem olarak faaliyette bulunduğu, META’nın her bir hizmetten edindiği gücü ve birikimi diğer bir hizmetine aktarmasını mümkün kıldığı ve pazar gücünü arttırdığı tespitlerinde bulunarak Instagram ve Threads arasındaki veri birleştirme davranışının engellenmesi yönünde geçici tedbir karar aldı.
Rekabet Kurumu kararın gereği yerine getirilinceye kadar, geçici bir tedbir olarak 4,8 milyon TL günlük ceza uygulanmasına karar verdi.
Meta Avrupa’daki Gibi Profilsiz Kullanım Önerisi Sundu
META, Rekabet Kurumu’na daha önce Avrupa Birliği’ndeki kullanıcılar için getirilmiş olan ‘profilsiz kullanım‘ önerisi sunuldu; ancak endişeleri giderecek seviyede görülmeyerek kabul edilmedi. META’nın bunun dışında bir öneri getirmediği kaydediliyor. Meta bu gelişme üzerine, Threads’i Türkiye’ye kapattı.
Kurul, Threads’in faaliyetlerini durdurmasını, geçici tedbir kararında öngörülen yükümlülükleri cevapsız bıraktığı ve dolayısıyla tedbir kararı ile uyumlu olduğu şeklinde yorumladı. Bu nedenle de, günlük para cezasının sonlandırılarak; 335 milyon 730 bin 707 lira 20 kuruş olarak uygulanmasına karar verdi.
Bakalım bundan sonra nasıl gelişmelerle karşılaşacağız.
Kişisel Verilerinizi Koruyun
AKP iktidarı konusunda, bugün geldiğimiz ekonomik sıkıntıları –ki büyük kredilerle alına projeler ve satılan devlet şirketlerinin, ileride oluşturacağı finansal zorlukları görerek söylüyorduk– daha önce anlattığımızda, bunları anlamayan ve ekonominin çok iyi gittiğini sanan halk yıllar sonra gördüğü pahalılık ve kiralarla ayıldı, neler olup bittiğini yeni farkına vardı. Aynı konu Facebook gibi sosyal platformlarda da mevcut. Sorunları anlatıyoruz ama çoğu insan anlamlandıramıyor, “ne olacak ki herkes kişisel verileri alıyor” türü cümleler kuruyorlar. Umarız bir gün aynı acı bir şekilde ayılıp, farkına varıyor olmazlar.