Bu röportajın ilk bölümünü Semantic Web Akıllı Bilgiyi Oluşturup, Makinaların Anlamasını Sağlıyoruz Semantic Web İntranet’ler Üzerinde de Kullanılır – 2 başlığı altında okuyabilirsiniz.
Son dönemin en popüler konularından birisi semantic web. Web geliştiricilerin üzerinde çalıştıkları ve anlamauya çalıştıkları bu konuda, ülkemizde kısıtlı bilgi ve çalışma var. Bu konuyu o nedenle en basit kavramları ile açıklamaya çalışıyoruz;
Semantik Web’in Firmalar için faydaları nelerdir?
Semantik web’i sadece internet üzerinde oluşturabileceğiniz bir sistem olarak düşünmeyin. Firmaların yerel intranetlerinde de kullanılabilecekleri bir teknolojidir.
Yapılan araştırmalar şunu gösteriyor ki yeni projelerin %75 i ontoloji (Akıllı veriyi oluşturmak için gerçek hayatı modellediğimiz yapı) tabanlı olacak.
Bu şunu gösteriyor ki geliştirilen uygulamalarda yorumlama ve çıkarsama yapabilmeleri için makinelerden daha fazla yardım alacağız. Peki, firmalar veya şirketler semantik web’ten nasıl faydalanabilirler? Gerçekten de semantik web gerekli mi? Bu soruların cevabı kesinlikle evet.
Bir firma için en önemli şey bilgidir. Sadece ham veriden bahsetmiyorum, firma için önem arz eden bilgiden bahsediyorum. Bilgiye hızlı bir şekilde ulaşmak gerekiyor ve güvenirliliği de çok önemli. Aslında tüm bu yapılan çalışmaların nedeni bilgi yönetimi içindir. (knowledge management) Günümüzde ki bilgi yönetim sistemleri yetersiz kalmaktadır.
Hepsindeki genel sorunlar ise; aşırı bilgi yoğunluğu, aramaların çok etkisiz (verimsiz) olması, sonuçların istenileni karşılayamaması ve güvenilir bilgiye ulaşılamaması. Semantik web ile bu sorunları ortadan kaldırabilirsiniz.
Firmanızın karar destek, iş geliştirme, pazarlama, strateji bölümlerinde ve bilgi paylaşımında semantik web’i kullanabilirsiniz ve sadece yapmanız gereken verilerinizi anlamsal biçimde saklamak. Verilerinizin bir etmen (agent) tarafından sürekli taranıp gizli ilişkileri çıkardığını düşünün.
Günümüzdeki karar destek sistemlerinde genellikle insanlar var olan ilişkileri görüp karar veriyor, ama semantik web ile gelen yeni anlayışta verileriniz makineler tarafından yorumlanıp size en güvenilir bilgiyi getiriyor. Bu da firmanız için hızlı ve sağlam adımlar atmanızı sağlıyor.
Ontolojiler nedir?
Ontoloji, belirtilmiş, kesin kelimeler ve bu kelimelerin anlamlarıdır. Ontoloji, tanımlamak istediğiniz alanı (domain), anlamsal olarak tanımlamanızı sağlar. Ontolojileri de tanımlamak için yaygın olarak yapısı XML e benzeyen OWL (web ontology language) dili kullanılır.
Peki, ontoloji ne içindir? Yukarıda da belirttiğim gibi ontolojiler bilgi gösterimini mantıksal biçimde tanımlamamız içindir. Bu şekilde akıllı bilgiyi oluşturmuş oluruz.
Ontoloji tasarımı, nesneye yönelik tasarıma benzer. Sınıflar, ilişkiler, özellikler vb. Özellikler ve ilişkiler sayesinde çıkarsama makineleri bilgi üzerinde işlem yaparak çıkarsama yaparlar.
Özetle, ontolojiler bilgi gösterme (knowledge representation) konusunda yer alırlar ve gerçek hayatı semantik web için tanımlamamızı sağlarlar.
Röportajın devamını Birkaç Şirket Ontolojiler Konusunda Çalışıyor – 3 başlığı altında okuyabilirsiniz.