Cumartesi, Nisan 17, 2021
No Result
View All Result
Türk İnternet
  • Ana Sayfa
  • Araştırma
  • Etkinlik
  • Kim Nerede?
  • Şirket Haberleri
  • Ürün Tanıtımı
  • Hakkımızda
No Result
View All Result
  • Ana Sayfa
  • Araştırma
  • Etkinlik
  • Kim Nerede?
  • Şirket Haberleri
  • Ürün Tanıtımı
  • Hakkımızda
No Result
View All Result
Türk İnternet
No Result
View All Result
Ana Sayfa ELEKTRONİK TİCARET

Trendyol (Alibaba), Rekabet Kurumu’ndan Yönetici mi Transfer Ediyor?

Fusun S.Nebil - Fusun S.Nebil
4 Nisan 2021
- *İNSAN KAYNAKLARI, *ŞİRKET HABERLERİ, Günlük Haberler, Regülasyon
2
e-Ticaret’te Güven Damgası Tebliği Yayınlandı

Facebook'ta PaylaşTwitter'da Paylaş

Yazmakta olduğum yeni kitabımın başlığı “Şeytan Bunun Neresinde” olacak. Burada okuyuculara bilişim ve iletişim teknolojileri dünyasının derinliklerinde neler olduğunu anlatıyorum. Çünkü birileri “Atı Alıp Üsküdar”ı geçiveriyor ve bir gün bakıyorsunuz ki, bir bilişim pazarınız yok. Daha doğrusu var ama % 90 yabancı.

Bankalarımız, harika cihazlarla ve yazılımlarla dolu, Kamu şirketlerimiz aynen yazılım ve donanımda ciddi yatırımlar yaptılar. Ama bunlar bize kaç milyon $’lara mal oldu? Hala lisans ve bakım paraları adı altında kaç $’lara mal oluyor?

Üstelik bu firmalar bu ülkede vergi bile vermiyorlar. Kazandıklarını İrlanda, Fransa ya da İtalya üzerinden kestikleri (Türkiye maliyeti + küçük bir kazanç) faturalar ile, yurtdışına transfer ediveriyorlar. Sorduğunuzda da, “O kadar insan çalıştırıyoruz. İşte bizim bu ülkeye yararımız” deyiveriyorlar.

Şimdi benzer bir olay, e-Ticaret sektörünün yabancı tekellere geçmesi şeklinde anlatılıyor. Aşağıda bunun detayını okuyacaksınız.

Rekabet Kurumu Yetkilisi, Soruşturmakta Olduğu Sektöre Geçerse, Etik midir?

Bugünlerde e-Ticaret sektöründe dolaşan bir tartışma var. Buna göre, Rekabet Kurumunun denetimden sorumlu daire başkanı düzeyindeki bir yetkilisinin[1], istifa ederek, bir e-Ticaret firmasına transfer olmasından bahsediliyor. Bunu tüm sektör konuşuyor. Şöyle diyorlar özetle;

“Soruşturmaları yani tüm firmaların verilerini bilen birisinin, sektördeki bir firmaya geçmesi ne kadar doğru olur? Bunun “etik kodu” yok mudur?

Kaldı ki, bu veriler olmasa da, bundan sonrasında bu firmanın Rekabet Kurumu ile ilişkileri nasıl sürdürülecektir? Eski çalışma arkadaşlarına karşı duyulan yakınlıkla mı?

Rekabet Kurumu yetkilileri, rekabetin böylesine sert bir duruma yükseldiği bir anda, soruşturma açılması için başvurulduğunda, eğer soruşturmaya mahal olmadığına karar verilirse, kamu bu yetkililer hakkında neler düşünür?

Diyelim ki, soruşturma açıldı. Bu sefer Rekabet Kurumu yetkilileri soruşturmadan firmayı aklasalar nasıl açıklayacaklar? illa ceza mı vermek zorunda kalacaklar?

Peki ya… ceza verseler, bu ceza miktarı konusundaki spekülasyonları nasıl engelleyecekler?”

Dipnot 1’de bu yöneticinin görev ve sorumlulukları yer alıyor (istifa ettiği için başka isim gözüküyor ama Linkedin bilgilerini henüz değiştirmemiş). Bu sorumluklardan en sonuncusuna bakın;

  • Daire başkanı, yerinde inceleme hariç, meslek personelinin ilk inceleme, bilgi notu, önaraştırma, ön inceleme gibi görevleri tek başına yürütmesi esasına azami ölçüde riayet eder.

Yani bu dairenin elindeki bilgiler çok gizli. Ama daire başkanı incelediği tüm firmalardan birisine transfer olabiliyor.

Anlayacağınız bu haber doğruysa, bir garabet durum.

Hükümetle Yakın İlişkileri Olan Başkan ve TOBB e-Ticaret Meclisinde Diğer Başkan

Londra’da Dome Group açılışı, Çağlayan Çetin, Binali Yıldırım’ın arkasında.

Olay bu kadarla da bitmiyor, bir başka iddia ise, aynı firmanın 9 şubatta başkan olan [2] yöneticisinin devlet kontaklarının müthiş olması nedeniyle atandığı iddiası. Bu yönetici Londra’daki “ilk Türk yatırım bankası” tanımıyla kurulan Dome Group Yatırım Bankasının kurucularından ve Managing Director görevindeyken, TrendYol’un Yani Alibaba.com’un başkanı olmuş. Sanırım devletle ilgili sorunları hallediyor. Yani Hatice Hanım tek örnek de değil gibi.

Tabii bir de TOBB’un e-Ticaret meclisindeki başkanlık konusu var. Ozan Acar, TOBB e-Ticaret meclisinin bugünkü başkanı da aynı firmadan. Acar bu başkanlığı alırken tepki toplamış. Diğer firmaların, “ne yani kendi e-Ticaret pazarımızı geliştirmek için kurulan meclisin başkanı Çinli firmadan mı olacak?” şeklindeki tartışmalarına karşı, TOBB Başkanı Rıfat Hisarcıklıoğlu’nun desteğiyle bu firmanın kamudan sorumlu yöneticisi Acar’ın, başkan koltuğuna oturduğu konuşuluyor. Acar, 1 yıl öncesine kadar da Hisarcıklıoğluna yakın çalışan biriymiş. Yani Trendyol atını sağlam kazığa bağlıyor. Problemlerinin olmaması ya da yok olması için her taraftan yönetici topluyor.

TOBB e-Ticaret Meclisi Hatice Yavuz Konusu için Toplanmak İstedi ama Toplanamadı

Bu arada, TOBB e-Ticaret Meclisi üyelerinden YemekSepeti[3] , Hatice Yavuz Hanımın durumunu meclis üyelerinin toplu yapacağı bir görüşmede tartışmak istemiş, diğer üyeler de buna katılmış ama öneri kabul görmemiş.  Anlaşılan Trendyol’dan gelme başkan çözüm yaratmış. Hatice hanım konusu yerine –ilginçtir– birden bire Rekabet Kurumu Başkanı 8 nisan toplantısına davet edilmiş.

“E, bunda ne var? Yani Rekabet Kurumu Başkanı gelmişken, meclis üyeleri kendisine Hatice Hanımı da sorarlar”

denilebilir. Ama “kazın ayağı öyle değil” diyorlar. Salgının desteklediği e-ticaret sektörünün yükselişi ile birlikte, rekabetin azgın hale geldi ve e-ticaret konusunda çalışan firmaların hepsinin hakkında rekabet şikayeti ve soruşturmalar olduğu kaydediliyor. Sizce hangisi tutup da, kendisini soruşturan başkanı kızdırmayı göze alıp, soru soracak?

E sordu diyelim.. Alacağı cevabı biz söyleyelim;

“Arkadaşımızı kurumdan kaybediyor olmaktan mutsuzuz. Kendisi çok başarılı bir arkadaşımızdır. Ama sektör için hayırlı bir kazanç olacağını düşünüyoruz”.

Bunun dışında bir cevap olur mu? Bakalım 8 nisanda göreceğiz.

Ama madem TOBB altında böyle Türkiye’deki e-Ticaret pazarının gelişmesine yönelik bir meclis var, Bu tür  sorunlarını da meclis üyelerinin görüşebilmesi, tartışabilmesi gerekirdi.  Bunu da hatırlatalım.

2531 Sayılı Kanun

Tabii aklına hemen “bu yanlışlığı engelleyecek bir yönetmelik, hüküm, kanun yok mudur?” sorusu gelenler olacaktır.

Böyle bir kanun var; 2/10/1981 tarihinde kabul edilen 7 maddelik “2531 sayılı Kamu Görevlerinden Ayrılanların Yapamayacakları İşler Hakkında Kanun” ile kamuda görev yapan kişilerin görevlerinden ayrıldıktan sonra belli bir süreyle görev yaptıkları kuruma karşı belirtilen bazı görevleri ve işleri yapmaları yasaklanmıştır. Bu konuda son olarak 2.7.2018 tarihinde 703 sayılı KHK ile düzenleme yapılmıştır. Bir örnek olsun diye, bir web sitesinden [4] vergi incelemesindeki görevlilere yönelik analizi aşağıya aldım.

“2531 sayılı Kanunun 2. maddesine göre; birinci madde kapsamına giren yerlerdeki görevlerinden hangi sebeple olursa olsun ayrılanlar, ayrıldıkları tarihten önceki iki yıl içinde hizmetinde bulundukları daire, idare, kurum ve kuruluşlara karşı ayrıldıkları tarihten başlayarak üç yıl süreyle, o daire, idare, kurum ve kuruluştaki görev ve ve faaliyet alanlarıyla ilgili konularda doğrudan doğruya veya dolaylı olarak görev ve iş alamazlar, taahhüde giremezler, komisyonculuk ve temsilcilik yapamazlar. Özel kanunlardaki yasaklayıcı hükümler saklıdır. (Ek fıkra: 2/7/2018-KHK/703/14 md.) Vergi incelemesine yetkili olanlar, görevlerinden ayrıldıktan sonra üç yıl süreyle, görevden ayrılış tarihi itibarıyla son üç yıl içinde nezdinde inceleme yaptıkları mükellefler veya bu mükelleflerin veya ortaklarının idaresi, denetimi veya sermayesi bakımından doğrudan veya dolaylı olarak bağlı bulunduğu ya da nüfuzu altında bulundurduğu kurumlarda herhangi bir görev veya iş alamazlar, 1/6/1989 tarihli ve 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu kapsamında sözleşme düzenleyemezler. Kanuni düzenlemeye gore, diğer kurumlarda çalışanlara ilişkin yasakların süresi iki yılla sınırlı iken, Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı olan vergi incelemesine yetkili olanlara ilişkin sure 3 yıl olarak belirlenmiştir. [3]”

Anlayacağınız liyakat konusundaki konular nasıl gündemde ise, bu tür yaklaşımların BTK, SPK, BDDK da da görüldüğü belirtiliyor. Yani çivisi çıkmış herşeyin.

Bir Anektod

2015 yılında danışmanlık yaptığım bir proje kapsamında, TİM’e (Türkiye İhracatçılar Merkezi) “neden kendi e-Ticaret sitenizi kurmuyorsunuz?” diye sormuştum.

Çünkü ihracat yapmaya çalışan 50.000-60.000 KOBİ üye firmadan bahsediyoruz. Ancak o günlerde şaşkınlık geçirdiğim bir şey anlattılar. Alibaba.com’a üyelik için aidatları devletin ödediği belirtildi. Çünkü, o yıl sonuna kadar 25 bin Türk KOBİ firmanın üye olması durumunda, Türkiye’ye (yanlış hatırlamıyorsam 5 milyar $) gibi bir para verileceği ve dolayısıyla, yerel bir e-ticaret portali kurmanın o günlerde mümkün olmadığından bahsettilerdi.

Ben de, o günlerdeki bir yazımda “Neden Alibaba.com’a üye olmaları için aidat parası ödüyorsunuz, Alibaba.com sizin babanızın dükkanı mı? Örneğin İspanya’dan bir vida arayan müşteriye önce Çinli firmayı mı, yoksa Türk firmasını mı gösterir” diye sormuştum [5] [6].

Neden Sakıncalı? Pazar 2 Firmaya mı Teslim Olacak?

Çivisi çıkmış herşeyin desek de, başka bir şeyi hatırlatalım; nasıl 1990’larda uyanık olmadığımız için bilişim pazarımızın yabancı firmaların elinde, yakında

“2021’de gözümüzü açmadık, bak şimdi e-Ticaret pazarımız yabancıların eline geçti”

diye hayıflanacağız. İlk paragrafta işaret ettiğim şey buydu.

Çünkü senelerdir e-Ticaret pazar raporları yayınlıyoruz. Bu raporların en önemli özelliği, Türkiye’de e-Ticaretin olması gerekenin çok altında olmasıydı. Ama salgın bunu tersine çevirdi. Şimdi e-Ticaret olmadan pazara kazanamazsınız.

Dolayısıyla büyük bir rekabet var. Ama bu rekabette para gücü üstün 2 firmanın Amazon ve Alibaba’nın bir hayli sert hareketler yaptığı kaydediliyor. Trendyol (alibaba.com) özelinde, satıcıların fiyatları kırdıkları –daha doğrusu bonus (rebate)  aldıkları yani % 10-15’e kadar fonlandıkları– iddiaları var.

Bu nedenle de, Trendyol konusunda Rekabet Kurumu’nda şikayetler olduğu ve eğer Rekabet Kurumu durumu sorunlu görürse, bu şikayetlere karşı cironun binde 5’i gibi cezalar verebildiği kaydediliyor.

Sektörden konuştuğum herkes  “Eğer önlem alınmaz ise, Amazon + Alibaba.com para gücüyle, pazarı bitirir” yorumu yaptı. Bu 2 firmanın bir yandan içlerindeki satıcılara “rebate” verdikleri ama bir yandan da “ciroları kontrol ettikleri” yani bu tür firmalar rebate kazanacağı ciro rakamına ulaşmak üzereyken, hedefe ulaşmaması için, sözlesme iptali veya satışını yavaşlatma üzerine tedarikçi ile uygunsuz konuşmalar yaptıkları iddiaları bir hayli fazla.  Hatta büyük bir perakendeciye geçen yıl tam beklenen ciroya ulaşacakları anda oyun oynadıkları örneği, ismiyle veriliyor. Yani “oyun içinde oyunlar mı oynanıyor?” diye düşünmeden edemiyorsunuz.

Bu arada Rekabet Kurumu’ndan bir başka istekleri de, Bosch gibi bayilerine internet üzerinden satış yapma izni vermeyen firmaların zorlanması ve internetten mal satar hale gelmeleri. Yani pastanın büyümesi.

Sonuçta görülen şu; Önlem alınmazsa, farkındalık yükselmez ise, e-Ticaret pazarımız yakında tekelleşecek, yabancı firmaların dışında ve özellikle küçük oyuncuya yer kalmayacak. Daha doğrusu yer ancak, büyük firmaların açtığı oyun alanında olacak. Yıllardır pazarda fiziksel olarak yer alan perakendeci ya da ara toptancılar ise yok edilecek gibi gözüküyor.

Bunun anlamı bu ortamlarda mal satan firmalar kadar, alan tüketiciler açısından da önemli. Bir taraf, kontrollü üretim ya da satış yapmak zorunda kalacak, fiyatlarını bile kendisi belirleyemeyecek, diğer taraf ise pahalı yabancı mal ya da para kazanamadığı için gitgide kalitesiz hale gelen yerli mal alıyor hale gelebilecek.

e-Ticarete yönelik incelememiz bitmedi. Bu konuyu incelemeye devam ediyoruz.

Ayrıca bütün bunları Trendyol’a soru olarak da ilettik. Cevap vermek isterlerse, siz turk-internet.com okuyucularına bu cevapları da ileteceğiz.

 

[1] Denetim Ve Uygulama Dairesi Başkanlığı – I

[2] Çağlayan Çetin, Trendyol Grup’a Başkan Atandı

[3] YemekSepeti saldırısının zamanlaması da ne kadar manidar olmuş?

[4] Kamu Görevinden Ayrılanların Yapamayacakları İşler

[5] Nasıl Yani? İhracatı Destekleyeceğiz diye Alibaba.com’u mu Büyüteceğiz?

[6] Booking.com ya da Alibaba.com Babanızın Dükkanı mı?

Etiketler: Denetim ve Uygulama Daire BaşkanlığıHatice YavuzManşetRekabet KurumuTrendyol

Türk İnternet'ten buna benzer yazılar için bildirim almak ister misiniz?

ABONELİKTEN ÇIK
Fusun S.Nebil

Fusun S.Nebil

Detaylı bilgi için aşağıdaki dünya işaretini tıklayınız.

Lütfen yorum yapmak için giriş yapın.

GÜNLÜK BÜLTEN ABONELİĞİ

Aboneliğinizi onaylamak için gelen veya istenmeyen posta kutunuzu kontrol edin.

YAZARLARIMIZ

Can Türe
  • “Mobilya Dosyası’nın Sonuçları, Türkiye’de İşlenen Benzeri Suçların Cezasız Kalmayacağının Göstergesi Oldu”
Can Erginkurban / ESET Ürün ve Pazarlama Müdürü
  • Eavesdropping (Telekulak) Nedir? Nasıl Tespit Edilir? Önlenebilir mi?
Fusun S.Nebil
  • Gece Yarısı Yayınlanan Kripto Para Yönetmeliği, Ödemelerde Kullanılmasını Yasakladı
Innocenzo Genna* / EU telecom regulation expert
  • Yeni Avrupa Dolaşım Yönetmeliği: Gizli Sorunlar
Mehmet Taşnikli
  • AB Komisyonu ‘Yüksek Riskli’ Yapay Zekayı Durduracak Düzenleme Getiriyor
Melike Beykoz
  • Koronaya İnat Teknolojiyle Ömür Uzuyor

BU HAFTA EN ÇOK OKUNAN HABERLERİMİZ

  • Türk Kripto Borsaları, Bakanlığın Haciz Taleplerini Yerine Getiriyor
  • 533 Milyon Facebook Kullanıcı Bilgileri 30 Bin $’a Satılmış
  • Neuralink, Beynine İşlemci Takılmış Maymunun Videosunu Yayınladı
  • Trendyol (Alibaba), Rekabet Kurumu’ndan Yönetici mi Transfer Ediyor?
  • Facebook, Geri Kalmış Ülkelerdeki Liderlerin Manipülasyon Yapmasına İzin mi Veriyor?

DOSYALAR

  • 2020/09 Dosyası : İleti Yönetim Sistemi
  • 2020/08 Dosyası : Trump’ın Çinli Uygulamalarla Savaşı
  • 20/07 Dosyası : AKP’nin 2020 Sosyal Medya Düzenlemeleri
  • 20/06 Dosyası : ABD’de Protestolar – Sosyal Medya – Trump Çekişmesi
  • 2020/05 Dosyası : Yeniden Düşünmek ; Korona Salgını ve Türkiye

HAFTANIN KELİMESİ

YAZILIM

(İng. Software, Fra. Logiciel)

Bir bilgi işlem dizgesinin işleyişi ile ilgili bilgisayar izlencelerinin, yordamların, kuralların ve gerektiğinde belgelemenin tümü.

İngilizce “Software” sözcüğü “hardware” sözcüğünün karşıtı olarak türetilmiştir. “Hardware” yani hırdavat ya da donanım olarak bilinen fiziksel cisimlerin değişmezliğinin aksine yazılım değişkenlik gösteren esnek yapısıyla karşımıza çıkmaktadır.

1950’lerin sonundaki ilk bilgisayarlarda kullanılan yazılımlar bilgisayarın komut, veri ve işlem panellerindeki yuvalara takılıp çıkarılan kablolarla hazırlanmaktaydı. Lehimlenmeden, yani sabitlenmeden yapılan programlardan (izlencelerden) dolayı “software” olarak adlandırılmıştır. 1966 yılında “software” karşılığında Aydın Köksal tarafından Türkçe “yazılım” sözcüğü kullanılmıştır. Bu sözcük dünyada “software” karşılığında İngilizce dışında kendi ana dilinde (Türkçe’de) kullanılan ilk sözcüktür. Türkçe’den 8 yıl sonra 1974 yılında Fransızlar da kendi dillerinde “logiciel” karşılığını kullanan ikinci ulus olmuştur.

BİZİ TAKİP EDİN

  • 6.3k Takipçis
  • 390.5M Takipçis

TWITTER

Facebook Twitter LinkedIn
Türk İnternet

Turk-internet.com 25 Ekim 2000'den beri Hizmetinizde

TURK-İNTERNET

  • Haber İndeksi
  • Hakkımızda
  • Gizlilik Bildirimi
  • Firmaların turk-internet.com ile Çalışabilirlik Yöntemleri
  • Destek
  • Bize Yazın

Türk İnternet'ten ilginize çekecek yazılar için bildirim almak ister misiniz?

Abone Ol

© Copyrights 2000-2021 - Bu sitede yayınlanan haber/söyleşi/makale ve bilgilerin tüm hakkı turk-internet.com'a aittir.

No Result
View All Result
  • Ana Sayfa
  • Araştırma
  • Etkinlik
  • Kim Nerede?
  • Şirket Haberleri
  • Ürün Tanıtımı
  • Hakkımızda

© Copyrights 2000-2021 - Bu sitede yayınlanan haber/söyleşi/makale ve bilgilerin tüm hakkı turk-internet.com'a aittir.

Aşağıdan hesabınıza giriş yapınız

Şifremi unuttum? Kayıt Ol

Kayıt olmak için aşağıdaki formu doldurunuz

Tüm alanların doldurulması gerekiyor. Giriş yap

Şifrenizi geri alın

Lütfen şifrenizi resetlemek için kullanıcı adı veya email adresinizi girin.

Giriş yap
Bu internet sitesinde, kullanıcı deneyimini geliştirmek ve internet sitesinin verimli çalışmasını sağlamak amacıyla çerezler kullanılmaktadır. Kabul Ediyorum
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled

Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.

Non-necessary

Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.

SAVE & ACCEPT