Başkan Donald Trump, dün Çinli milyarder Jack Ma’s Ant Group Co.’nun sahibi olduğu Alipay ve Tencent’in weChat Pay ödeme platformaları dahil olmak üzere sekiz Çin bağlantılı uygulamayla işlemleri yasaklayan bir emir imzaladı. Emir, Trump’ın görevden ayrılmasından 45 gün sonra yürürlüğe giriyor ve Ticaret Bakanı Wilbur Ross’a ulusal güvenlik tehdidi oluşturabilecek diğer uygulamaları değerlendirme talimatı veriyor.
Trump, uygulamaların kullanıcılarından gelen özel bilgilere erişebileceğini ve bunların da devlet çalışanlarının konumlarını takip etmek ve kişisel bilgi dosyaları oluşturmak üzere kullanılabileceğini söyledi (yani Amerikalı internet devleri insanlar hakkında böyle dosyalar mı yapıyor?).
“Ben, Amerika Birleşik Devletleri Başkanı DONALD J.TRUMP, 15 Mayıs 2019 tarihli 13873 sayılı Kararname ile ilan edilen bilgi ve iletişim teknolojisi ve hizmet tedarik zincirine ilişkin ulusal acil durumla başa çıkmak için ek adımlar atılması gerektiğini tespit ettim. (Bilgi ve İletişim Teknolojisinin ve Hizmet Tedarik Zincirinin Güvenceye Alınması). 6 Ağustos 2020 tarihli bir İcra Kararında (Tiktok’un Oluşturduğu Tehditle Mücadele ve Bilgi ve İletişim Teknolojileri ve Hizmet Tedarik Zincirine İlişkin Ulusal Acil Durumun Ele Alınması için Ek Adımlar Atma) açıkladığım gibi, Amerika Birleşik Devletleri’nde Çin Halk Cumhuriyeti’ndeki (Çin) şirketlerin geliştirdiği ve sahip olduğu mobil uygulamalar, ABD’nin ulusal güvenliğini, dış politikasını ve ekonomisini tehdit etmeye devam ediyor. Milletimizi korumak için, Bir mobil uygulama olan TikTok’un oluşturduğu tehdidi ele almak için harekete geçtim. Başka bir mobil uygulama olan WeChat tarafından oluşturulan benzer bir tehdidi ele almak için daha fazla işlem yapılması gerekiyor.”
Çinli Tencent Holdings Ltd. şirketine ait bir mesajlaşma, sosyal medya ve elektronik ödeme uygulaması olan WeChat’in Amerika Birleşik Devletleri’ndeki kullanıcılar da dahil olmak üzere dünya çapında bir milyardan fazla kullanıcısı olduğu bildiriliyor. TikTok gibi WeChat de kullanıcılarından çok sayıda bilgiyi otomatik olarak alır. Bu veri toplama, Çin Komünist Partisinin Amerikalıların kişisel ve özel bilgilerine erişmesine izin vermekle tehdit ediyor.
Ek olarak, uygulama Amerika Birleşik Devletleri’ni ziyaret eden Çin vatandaşlarının kişisel ve tescilli bilgilerini yakalıyor ve böylece Çin Komünist Partisine hayatlarında ilk kez özgür bir toplumun faydalarından yararlanabilecek Çin vatandaşlarını takip etme mekanizmasına izin veriyor.
Örneğin, Mart 2019’da bir araştırmacının yalnızca Çin’deki değil, aynı zamanda Amerika Birleşik Devletleri, Tayvan, Güney Kore ve Avustralya’daki kullanıcılardan gönderilen milyarlarca WeChat mesajı içeren bir Çin veritabanı keşfettiği bildirildi. TikTok gibi WeChat’in de Çin Komünist Partisinin siyasi olarak hassas gördüğü içeriği sansürlediği ve Çin Komünist Partisi’nin yararına olan dezenformasyon kampanyaları için de kullanılabileceği bildirildi.
Bu riskler, Avustralya ve Hindistan dahil diğer ülkelerin WeChat kullanımını kısıtlamaya veya yasaklamaya başlamasına yol açtı. Amerika Birleşik Devletleri, ulusal güvenliğimizi korumak için WeChat’in sahibine karşı agresif önlemler almalıdır. Ayrıca, Çin Komünist Partisinin siyasi olarak hassas gördüğü içeriği sansürlediği ve Çin Komünist Partisinin yararına olan dezenformasyon kampanyalarında da kullanılabileceği bildirildi.
Trump, bu bilginin Çin hükümeti tarafından “Federal çalışanların ve yüklenicilerin konumlarını takip etmek ve kişisel bilgi dosyaları oluşturmak için” kullanılabileceğini söyledi.
WeChat ve Diğerleri için
Bu arada Trump’ın yasaklama kararı ilk değil. Ağustos ayında ilk yasaklamayı imzaladı[2]. Yine 45 gün süre verilmişti. Ancak o karar bir mahkeme tarafından durduruldu [3].
Çinli Amerikalılar Karardan Rahatsız
Trump kararı alması konusunda, Çin Komünist Partisinin bu uygulamaları Amerikalı Çinlileri takip için kullanabileceği iddiasını da kullanıyor ama karar Amerika’daki Çin asıllıları rahatsız etti. Çünkü şöyle ifade ediliyor [4] :
“Birçok yerel Çinli Amerikalı ve Çin’den gelen göçmen için, sosyal medya uygulaması WeChat, Pasifik’in diğer tarafında yaşayan hükümet hizmetleri, topluluk etkinlikleri, arkadaşlar ve ailelere ulaşan bir cankurtaran halatıdır.”
Bu nedenle Çinli Amerikalılar, Trump yönetiminin ABD’deki WeChat uygulamasını yasaklama çabalarının, Biden göreve başladıktan sonra devam edip etmeyeceğini sorguluyor. 2018 rakamlarına göre ABD’de 2,5 milyon Çin asıllı Amerikalı var [5]. Bu toplam 44,7 milyon göçmen içinde % 5,5’a tekabül ediyor. Türk asıllı Amerikalı sayısını merak edenler için belirtelim; toplam 350 bin olarak tahmin ediliyor.
[1] Executive Order on Addressing the Threat Posed by WeChat
[2] Trump TikTok ve WeChat’i 45 Gün İçinde Yasaklayacak Kararnameleri İmzaladı
[3]Trump’un WeChat’e Yönelik Yasağına Mahkemeden Durdurma Geldi
[4] Trump’s ban on WeChat threatens a vital network for the region’s Chinese community
