Göçmenlerin sayıları kesin olarak bilinemese de, Dünya Bankası hareketlerini para hareketlerinden takip ediyor[1]. Doğal olarak bu hareketler, “takip edilebilen” yani bankalar olmasa da, para kuruluşları üzerinden gönderilen paralar ve bir miktar da tahmin şeklinde. Buna göre 2016 yılında göçmenler, kendi ülkelerindeki akrabalarına toplam 574 milyon $ gönderilmiş.
Dünya Bankası tarafından 2005’de yapılan hane halkı araştırmaları ve diğer kanıtlara göre resmi kanallar üzerinden gönderilmeyen havaleler hesaba katılırsa buradaki toplamların % 50 daha fazla olabileceği düşünülüyor.
Göçmenlerin Türkiye tarafındaki havale hareketlerine bakıldığında ise, 2016 yılında Türkiye’ye çeşitli ülkelerden gelen para 1,2 milyar $ ve giden para 4,3 milyar $.
Türkiye’ye en çok para –açık ara– 571 milyon $ ile Almanya’dan gelmiş. Arkasından ise 99 milyon $ ile Fransa, 78 milyon $ ile Hollanda geliyor. Türkiye’den giden paralara bakıldığında ise tepede yine açık ara Almanya var. 1,6 milyar $ ile. Onu 813 milyon $ ile Bulgaristan ve 291 milyon $ ile Fransa takip ediyor. Aşağıda tam tabloyu görebilirsiniz.
Dünya Bankası 18 aralıkta yayınladığı “Migration and Remittances Factbook 2016” raporunda dünyada göçmenlik hareketlerinin 250 milyon kişiyi geçerek, “tüm zamanların en yükseği”ne ulaştığını söylüyor. Rapor 2017 yılında 601 milyar $’lık havale gönderileceğini ve bunun 441 milyar $’lık kısmını gelişmekte olan ülkelerin alacağını belirtiyor.
Raporda göçmenlerin ülkelerine havale gönderdiği ülkeler sıralamasında; en çok para çıkan ülkeler 56 milyar $ ile ABD, 37 milyar $ ile Suudi Arabistan ve 30 milyar $ ile Rusya. En çok havale alan ülkeler sıralamasında ise Hindistan 72 milyar $ (2015 yılı) ile birinci, Çin 64 milyar $ ile 2ci ve Filipinler 30 milyar $ ile 3cü sırada yer alıyor.
214 ülke için göç, iltica, vasıflı göç ve havale akışlarıyla ilgili en son istatistiklerin, ulusal nüfus sayımları, işgücü anketleri ve nüfus kayıtları da dahil olmak üzere çeşitli veri kaynaklarından toplanan katmanlı göç , ikinci nesil diasporalar ve yakın tarihli mültecilerin hareketleri gibi veriler sunan raporun yazarlarından Dilip Ratha, göçmenlerin havale dışında da 500 milyar $ düzeyinde para biriktirdiği ve havale + tasarruflar sayesinde göçmenlerin kendi ülkelerinde yaşamları ve geçim kaynaklarını geliştirebilecek kalkınma projeleri için önemli bir finansman kaynağı sağladığını söylüyor.
Raporun ilginç bir verisi; 2013’te uluslararası göçmenlerin yüzde 38’inden fazlasının, gelişmekte olan ülkelerden diğer gelişmekte olan ülkelere göç etmesi şeklinde. Buna karşın gelişmekte olan ülkelerden gelişmiş ülkelere göçeden oranı % 34.
Rapora göre, en çok göç edilen ülkeler sırayla ABD, Suudi Arabistan, Almanya, Rusya, Birleşik Arap Emirlikleri (Birleşik Arap Emirlikleri), İngiltere, Fransa, Kanada, İspanya ve Avustralya. Göç veren ilk 10 ülke ise Hindistan, Meksika, Rusya, Çin, Bangladeş, Pakistan, Filipinler, Afganistan, Ukrayna ve Birleşik Krallık.
Ülkeler | Türkiye’ye Gelen (Milyon $) | Türkiyeden Giden (Milyon $) | FARK (Milyon $) | |
1 | Afghanistan | 0 | 1 | -1 |
2 | Albania | 1 | 4 | -3 |
3 | Algeria | 0 | 1 | -1 |
4 | Armenia | 1 | 2 | -1 |
5 | Australia | 16 | 18 | -2 |
6 | Austria | 61 | 115 | -54 |
7 | Azerbaijan | 1 | 13 | -12 |
8 | Bahrain | 2 | 2 | |
9 | Bangladesh | 0 | 1 | -1 |
10 | Belgium | 37 | 240 | -203 |
11 | Bermuda | 0 | 1 | -1 |
12 | Bosnia and Herzegovina | 0 | 4 | -4 |
13 | Brazil | 0 | 1 | -1 |
14 | Bulgaria | 1 | 813 | -812 |
15 | Canada | 10 | 2 | 8 |
16 | China | 1 | 13 | -12 |
17 | Croatia | 0 | 1 | -1 |
18 | Cyprus | 0 | 32 | -32 |
19 | Czech Republic | 1 | 9 | -8 |
20 | Denmark | 13 | 24 | -11 |
21 | Egypt, Arab Rep. | 0 | 5 | -5 |
22 | Finland | 2 | 6 | -4 |
23 | France | 99 | 291 | -192 |
24 | Georgia | 0 | 20 | -20 |
25 | Germany | 571 | 1622 | -1.051 |
26 | Ghana | 0 | 1 | -1 |
27 | Greece | 2 | 28 | -26 |
28 | Hungary | 1 | 6 | -5 |
29 | India | 0 | 3 | -3 |
30 | Indonesia | 0 | 1 | -1 |
31 | Iran, Islamic Rep. | 1 | 14 | -13 |
32 | Iraq | 3 | 5 | -2 |
33 | Ireland | 0 | 1 | -1 |
34 | Israel | 11 | 10 | 1 |
35 | Italy | 8 | 14 | -6 |
36 | Japan | 0 | 11 | -11 |
37 | Jordan | 0 | 6 | -6 |
38 | Kazakhstan | 30 | 1 | 29 |
39 | Kenya | 0 | 1 | -1 |
40 | Korea, Rep. | 0 | 2 | -2 |
41 | Kuwait | 5 | 5 | |
42 | Kyrgyz Republic | 0 | 11 | -11 |
43 | Lebanon | 0 | 14 | -14 |
44 | Libya | 1 | 1 | |
45 | Lithuania | 0 | 1 | -1 |
46 | Luxembourg | 0 | 2 | -2 |
47 | Macedonia, FYR | 26 | 36 | -10 |
48 | Moldova | 0 | 8 | -8 |
49 | Mongolia | 0 | 1 | -1 |
50 | Montenegro | 0 | 75 | -75 |
51 | Morocco | 0 | 1 | -1 |
52 | Netherlands | 78 | 46 | 32 |
53 | Nigeria | 0 | 8 | -8 |
54 | Norway | 4 | 15 | -11 |
55 | Pakistan | 0 | 5 | -5 |
56 | Philippines | 0 | 4 | -4 |
57 | Poland | 0 | 8 | -8 |
58 | Portugal | 0 | 1 | -1 |
59 | Qatar | 4 | 1 | 3 |
60 | Romania | 1 | 30 | -29 |
61 | Russian Federation | 4 | 18 | -14 |
62 | Saudi Arabia | 39 | 7 | 32 |
63 | Serbia | 0 | 253 | -253 |
64 | Slovak Republic | 0 | 2 | -2 |
65 | Spain | 1 | 15 | -14 |
66 | Sweden | 18 | 64 | -46 |
67 | Switzerland | 33 | 59 | -26 |
68 | Syrian Arab Republic | 0 | 234 | -234 |
69 | Tajikistan | 0 | 1 | -1 |
70 | Tanzania | 0 | 1 | -1 |
71 | Thailand | 0 | 1 | -1 |
72 | Tunisia | 0 | 2 | -2 |
73 | Ukraine | 0 | 7 | -7 |
74 | United Arab Emirates | 18 | 18 | |
75 | United Kingdom | 31 | 25 | 6 |
76 | United States | 42 | 42 | -0 |
77 | Uzbekistan | 3 | 3 | |
78 | West Bank and Gaza | 0 | 1 | -1 |
TOPLAM | 1.184 | 4.342 | -3.158 |
Dünya bankası raporuna göre, 2014 yılında, uluslararası göçmenlerin yüzde 6’sına tekabül eden 14.4 milyon mülteci (5.1 milyon Filistinli mülteci hariç) vardı. Mültecilerin yaklaşık yüzde 86’sı gelişmekte olan ülkeler tarafından, Türkiye, Pakistan, Lübnan, İran, Etiyopya, Ürdün, Kenya, Çad ve Uganda tarafından barındırıldı. Buna karşılık, gelişmiş ülkelerdeki mülteci sayısı 1,6 milyondu.
Bu arada son bir veri paylaşalım; 1974 – 2017 (10 aylık veri) arasında Türk göçmenlerin ülkemize gönderdiği toplam para ise 96 milyar $. Yani yıllık ortalama 2,2 milyar $ yurtdışından gelmiş. En yüksek olduğu yıl 5,3 milyar $ ile 1998. O dönem yani 1995-2001 arası, en yüksek para gelen yıllar arasında 4 milyar $ ve üstü para gelmiş o dönemdeki yıllarda.
Yine dünya bankası verilerine göre, 1974-2017 arasında 8,6 trilyon $ para hareketi olmuş. Yani 95 milyar $ alan ülkemiz bu para hareketinde % 1 olarak var olmuş. Bu sıralamada Hindistan 885 milyar $, Çin 687 milyar $, Meksika 455 milyar $, Fransa 413 milyar $, Filipinler 394 milyar $, Almanya 276 milyar $, Nijerya 268 milyar $, Mısır 262 milyar $, Pakistan 214 milyar $, İspanya 206 milyar $, İtalya 194 milyar $, Bengaldeş 176 milyar $, Kore 156 milyar $, Belçika 146 milyar $, Portekiz 145 milyar $ ve ABD 126 milyar $ ile yer alıyor. Bu verilerin bazılarının “entellektüel göçü”ne ait olduğunu da unutmayalım.