Telekom sektörü serbestleşmesinin ilk işaretleri alınmaya başlandı. Türk Telekom’un, yurt dışı sabit telefon görüşmelerinde büyük oranda indirim planladığı bildiriliyor. Türk Telekom yetkilileri bu büyük indiriminin tarife değişikliği olmadığını, bu yüzden Telekomünikasyon Kurumu’ndan izin alınmasına gerek olmadığını ekliyorlar.
Türk Telekom’un hali hazırda uluslararası telefon görüşmelerinde 4 kademeye ayrılmış ülkelere farklı tarifeler uygulanıyor. Birinci kademe ülkeler ile görüşme yapıldığında kontör 5,6 saniye de bir atıyor. Birinci kademe ülkeler ile bir dakikalık telefon görüşmesinde otomatik 771 bin 429 TL, manuel 1 milyon 250 bin TL ödeniyor.
Kademe | Kontör Atış Periyodu (Sn) | Otomatik (TL/Dk) | Manuel (TL/Dk) | ||
Normal | Normal | İndirimli | Normal | İndirimli | |
I | 5,6 | 7,0 | 771.429 | 617.143 | 1.250.000 |
II | 3,6 | 5,6 | 1.200.000 | 771.429 | 1.675.000 |
III | 2,4 | 3,0 | 1.800.000 | 1,440.000 | 2.275.000 |
IIV | 1,4 | 1,8 | 3.085.714 | 2,400.000 | 3.575.000 |
Türk Telekom’un yurtdışı görüşmelerde yapacağı indirimin % 80’lere varabileceği bildiriliyor. 2 ay önce yurtiçi telefon görüşmelerine zam yapan Türk Telekom’un yurtdışı hatlara bu kadar büyük bir indirim planlamasının nedeninin “serbestleşme sonrası piyasaya çıkacak olan irili-ufaklı ses trafiği operatörlerine karşı pazarı kaybetmemek” olduğu da verilen bilgiler arasında.
Bu tür bir strateji aslında diğer ülkelerdeki serbestleşmeler sırasında da yaşanmış. Incumbent olarak adlandırılan dev, yerel ve genellikle hükümete ait telekom şirketleri serbestleşmenin hemen öncesinde yurtiçi trafiğe zam / yurtdışı trafiğe indirim yaparak piyasada rekabeti kendi lehlerine çevirme teşebbüsünde bulunuyorlar. Ancak fiyat indirimlerinde, incumbent firma, ilgili ülke Telekomünikasyon Kurumu türü regülasyon kuruluşları ile birlikte belirlediler.
Ancak Türk Telekom’un stratejisinde daha kuvvetli bir adımdan bahsediliyor. Bu adım % 80’lere varan çok büyük bir indirim olarak adlandırılıyor. Piyasada bugünlerde tüm ses trafiği taşımayı planlayan firmaların fiyat tarifeleri konusunda son hazırlıkları yaptıkları biliniyor. Bu firmalar hazırlıklarını Türk Telekom’un % 20-30’lar civarı bir indirim yapacağı varsayımı ile şekillendiriyorlar. İşte Türk Telekom bu noktada bu firmalara karşı % 80’lere varan indirimlerle tam bir şok tatbikat uygulayacak gözüküyor.
Konuyla ilgili olarak görüşlerini aldığımız bir Telekom sektörü uzmanı indirimin bu düzeyde yapılmasını şöyle yorumluyor.
Bir indirim olacağını biliyorduk ama bu indirim eğer % 80’ler düzeyinde olursa, bunun tek amacı olur; Sektöre yeni girecek firmaları vurmak, yaşatmamak. Tabi bu halka ucuzluk yaptık şeklinde yansıtılacak mutlaka ama bugüne kadar nerdeydiler. Ya da ucuzluk yapacaklarsa neden 2 ay önce yurtiçi fiyatlara zam yaptılar. Belki halk açısından şu anda indirim çok cazip ve yararlı gözükecek ama TT eğer bu stratejisi ve geçmişten gelen parasal gücü ile sektöre yeni girecek firmaları vurursa, uzun vadede sektörde tek başına kalabilir ve yeniden fiyatlarda tekel haline gelebilir. Bu nedenle konunun Rekabet Kurumu ve Telekomünikasyon Kurumu tarafından incelenmesi gerekir.
Görüldüğü gibi, Türk Telekom gelirlerinin % 40’larını oluşturan Uzak Mesafe görüşmelerinde yapılacak indirimin bu düzeylere ulaşması halkın/tüketicinin kullanımı açısından büyük rahatlama sağlarken, bu işe girmekte olan firmalar açısından tam bir sorun olacak. Tabi bu da uzun vadede –pazar çok az firma tarafından, belki de sadece TT tarafından kapılacağı için– yine kullanıcıya fiyat artışları olarak geri dönecek. Bu arada % 80’lere varan bir indirim olması durumunda, IMF’e verilen taahhütlerde ve bütçede nasıl bir işlem yapılacağı da diğer bir soru işareti.
Telekom Sektörü uzmanlarından diğer bir kişi şunları söyledi;
- Böyle bir indirimi yapabilmek için maliyette bir düşme mi oldu?
- Eğer öyle ise maliyet nasıl düştü?
- Eğer maliyette bir düşme yoksa fiyat indiriminin dayandığı mesnet nedir?
- Yoksa amacı amme hizmeti vermek olan tekel maliyetinin çok üstünde hizmet vererek halkı söğüşlüyor muydu?
- Telefon hizmetlerinde serbestleşmenin geciktirilmesi Sayın Bakana göre Hazinenin TT gelirine ihtiyacı olması ise nasıl oluyor da
bu gelirden vaz geçerek fiyatlar düşürülüyor. Serbestleşmemenin amacı özel teşebbüse fırsat vermemek mi acaba? - TT bugüne kadar $0.02 aldığı bir dakika hizmeti $0.80’a satıyordu. Bu nedenle satış fiyatında ciddi bir indirim yapabilir. Ancak o zaman TTNet’i ve ADSL bağlantıları sübvanse edecek hem de Hazineye verecek parası kalmazsa ne olacak? Bunlar planlanmış mıdır?
- Rekabetin yaklaşması bile kullanıcıya bukadar güzel bir fiyat
getirip onu soyulmaktan kurtarabiliyorsa kendisi geldiğinde daha ne kadar faydalı olacak. O zaman rekabetin bir an önce başlıyabilmesi için TK nın hemen lisansları vermesi gerekmez mi?
TT’nin uzak mesafe telefon bağlantılarında olası büyük bir indirim
yapacak olması insanın aklına bazı sorular getiriyor.
İşte sevgili okuyucular, önümüzdeki günler sıcak ve heyecanlı günlere, gelişmelere gebe. hep birlikte göreceğiz. Anlaşılan Türk Telekom ile bu sektöre giren ya da girmeyi düşünen firmalar arasındaki çekişmeler bir yandan, özelleşme / serbestleşme sancıları diğer yandan bizi meşgul edecek. Tabi bu arada servislerin ucuzlaması, çeşitlenmesi, kolaylaşması biz internet kullanıcıları olan halkın ve şirketlerin isteği.. İnşallah bunu elde edecek koşullar oluşur.