“Amerika Birleşik Devletleri’nin ekonomik ve ulusal güvenliği için kuantum araştırma ve geliştirmeyi hızlandırmak için koordineli bir Federal program sağlamak.” Bu cümle, 21 Aralık 2018 tarihinde kabul edilen Amerikan Ulusal Kuantum Girişimi (NQI) Yasası’nın ilk cümlesidir [].
NQI Yasası, Kuantum Bilişimi (QIS) alanında çalışan merkezleri ve şirketleri güçlendirmek için Amerika’daki Ulusal Standartlar ve Teknoloji Enstitüsü (NIST), Ulusal Bilim Vakfı (NSF) ve Enerji Bakanlığı’na (DOE) yetki verir. Ayrıca savunma ve istihbarat gibi alanlar da dâhil olmak üzere Araştırma ve Geliştirme (Ar-Ge) faaliyetlerini güçlendirmek ve koordine etmek için kapsamlı bir çerçeve çizmektedir.
NQI, 7 Ekim 2020 tarihinde kuantum girişimlerine ilişkin en son güncellemeleri ve kaynakları içerecek quantum.gov internet sitesini açtı.
Peki, nedir bu Kuantum Bilişimi veya diğer bir adıyla Kuantum Bilgisayar Bilimi?
Fizik ve bilgisayar biliminin kesiştiği noktada büyüyen, kuantum fiziği ilkelerini temel alan bir bilim dalıdır. Kuantum fiziğinin sahip olduğu teorik bilgiler (süper konum/üst üste binme, dolanıklık, vb.) ile nelerin yapılabileceğini veya yapılamayacağını araştırır.
Kuantum Teknolojileri ise kuantum bilişimini temel alan bir mühendislik alanıdır. Kuantum algılayıcıları (sensörleri), kuantum kriptografi, kuantum metrolojisi ve kuantum görüntüleme gibi hayatımıza giren ve/veya yakın gelecekte girecek birçok yeni teknolojiyi içermektedir.
Kuantum teknolojisi ifadesi ilk olarak 1997 yılında Gerard James Milburn [2] tarafından, ardından 2020 Haziran ayında kaybettiğimiz Jonathan Dowling (değerli bilim insanımız Asım Orhan Barut’un doktora öğrencisi) tarafından 2003 tarihli bir makalede [3] ve David Elieser Deutsch [4] tarafından yine 2003 tarihli bir makalede ana hatlarıyla belirtilmiştir.
[1] H.R.6227 – National Quantum Initiative Act
[2] Schrodinger’s Machines: The Quantum Technology Reshaping Everyday Life
[3] Quantum Technology: The Second Quantum Revolution
[4] D.Deutsch in the Proceedings of the Sixth International Conference on Quantum Communication, Measurement and Computing, Shapiro, J.H. and Hirota, O., Eds. (Rinton Press, Princeton, NJ. 2003)