Trump’ın seçilmesini yorumlayan bir makalede [1], 1980 itibariyle Amerikan Kongresinden geçirilen “Outsource (Taşaronluk)” kanunun işgücünde yol açtığı değişikliği, Amerikalılar artık en yüksek “Mc Donalds Manager”i olabiliyor şeklinde özetlemiştik. Amerikan Pew Araştırma Firmasının dün açıkladığı “Büyük Durgunluğun 10cu Yılında Amerikan İşgücündeki 5 Değişiklik” isimli raporunda [2], benzer bir bulgudan bahsediliyor ve Amerikan İşgücünün artık daha çok “hizmet sektöründe” çalıştığını gösteriyor.
Hatırlayacağınız üzere, 2008 sonunda ABD’de “Mortgage Krizi” olarak adlandırılan bir ekonomik kriz patlamıştı. Krizin aslında aralık 2007’den itibaren başlayan “büyük durgunluk” sonrasında patladığı belirtiliyordu. İşte bu tarihten önceki Amerikan işgücünün kompozisyonu ile bugünkü görünümü arasında büyük fark olduğu görülmüş.
Araştırmanın önemli olduğunu düşündüğümüz için aşağıda yayınlıyoruz.
- İlk Farklılık; İşgücü içinde yer alan Amerikalı sayısı daha az şeklinde veriliyor.
Aralık 2007’de, 16 yaş ve üstü sivillerin üçte ikisi (% 66.0) ya çalışıyor ya da aktif olarak iş arıyor iken; bu yılın ekim ayı itibariyle sadece% 62.7’si bu durumda. Pew bu yüzdenin 2007’den sonra dibe vurduğunu ve sonra zaman içinde düzelmeye başladığını, 2015’de geldiği % 62,5 oranından sonra yükselmenin çok hafif olduğunu açıklıyor.
Bu düşüşün içinde “Baby Boomer” olarak adlandırılan 1960 öncesi doğan nesillerin artık emekli olmasının büyük payı olduğu belirtilmekle birlikte, tüm düşüşü tam açıklayamadığı da kaydediliyor. Düşüşü etkileyen diğer faktörler arasında, okul süresinin uzaması dolayısıyla işgücüne katılmakta gecikme, az-vasıflı işgücüne talebin azalması ve işten çıkarılmalar sayılıyor. Bu işten çıkarılanların, yeni işe başvurmaktan korktuğu bilgisi var. Bu sayı ise şimdilerde 524 bin iken 2017 aralıkta 363 bin imiş. Ancak aralık 2010’da 1,3 milyon olduğu da kaydediliyor.
16 ve üstü yaşlarda “İstihdam/Nüfus” oranının da aralık 2007’ye nazaran % 2,5 düşük olduğu, özellikle siyahların iş bulamadığı belirtiliyor.
- İşgücündeki bölünme artıyor
Aralık 2007’de hispanik olmayan beyazlar, işgücünün 2/3’ünü (% 65,3) oluştururken, ekim itibariyle bu sayı % 60 olmuş. Yabancı bir ülkede doğanlar ise aralık 2007’de % 15,6 iken, şu anda Amerikan işgücünün % 17,1’ini temsil ediyorlar. Özellikle Asyalı göçmenlerin işgücü içindeki ağırlığı önemli oranda artmış.
İspanyol asıllı oranı ise aralık 200/’de % 14,3 iken, bugün % 17’ye yükselmiş. Bunların % 52’si ABD’de doğmuş. 2007’de ise tersi geçerliymiş; % 54,5’u Amerika dışında doğmuş Hispanikmiş.
Amerikalıların son 10 yılda göçmenlere bakış da değişmiş. Bir başka Pew araştırmasına göre bugün Amerikalıların % 42’si göçmenlerin ülkede çalışmalarının ABD için iyi olduğunu düşünürken, 2007’de bu sayı % 28 imiş. Ama farklı olan şu; Demokratlar bunu daha fazla söylerken (% 28 artış olmuş), Cumhuriyetçiler göçmenlerin iyi olmadığını söylemişler.
- İşgücünün Kompozisyonunda Tuhaflık Var
55 yaş ve üstü Amerikalılar, bugünkü toplam işgücünün beşte birinden fazlasını (% 22.8, mevsimsel etkilerden arındırılmış) meydana getirirken, Büyük Durgunluk döneminin başında bu % 17.6 imiş. Aslında, son on yılda, işgücüne katılım yalnızca 55 yaş ve üstü koşullu arasında artmış. Aralık 2007’de % 38.9 iken, geçen ay % 39.8’e yükselmiş. İşgücü yaşlanırken, çalışma yaşındaki insanların oranı düşüyor. 35- 54 yaşları şimdi işgücünün (mevsim etkilerinden arındırılmış) sadece% 41.4’ünü oluşturuyor ve bu rakam Aralık 2007’de% 46.4 imiş.
- İşsizler daha uzun süre çalışmıyor
Ekim 2009’da % 10,0 gibi yüksek bir seviyeye yükseldikten sonra, genel işsizlik oranı mevsimsel olarak düzeltilmiş % 4,1’e gerilemiş. Bu, 2000’den beri en düşük seviyesi. Ancak, sadece aktif işgücündeki yetişkin nüfusun daha küçük bir payı değil, aynı zamanda işsiz olanların daha uzun süre işsiz kalma ihtimali daha yükselmiş.
Ekim ayında resmi olarak işsiz olarak kabul edilen 6.2 milyon Amerikalı’dan, 1 milyonu (% 16.5) bir yıl veya daha fazla süre işsiz kalmış. Aralık 2007’de, işsizlerin sadece % 9,1’i 52 hafta veya daha fazla süre boyunca işsiz kalmıştı; Nisan 2011’de neredeyse üçte biri (% 32.8) idi.
Genel olarak, bildirilen işsizlik sayısının (mevsimsellikten arındırılmış), 2007’de % 16.6’ya iken 2017’de % 26.0 olduğu görülüyor. İşsiz kalınan ortalama hafta sayısı 9.9 iken, on yıl önce 8.4 hafta olmuştur.
- Hizmet işlerine Yönelme Var
Günümüzde, özel sektördeki tarım dışı istihdamın % 83,9’u servis (hizmet) işi olarak tanımlanmış. Bu rakam, 10 sene önce % 81,1 imiş. Buna karşılık, madencilik, tomrukçuluk, inşaat ve imalat sektörlerinde istihdamın payı, aralık 2007’de % 18,9 iken, geçen ay itibariyle % 16.1’e düşmüş.
Hizmet sektörünün nispi payı, konut balonunun çökmesi sonrasında ekonominin binlerce inşaat ve imalat işini bırakmasıyla birlikte, 2007 yılından başlayarak 2010 yılının başına kadar hızla büyümüş.
Özel sektörün üretim tarafındaki işler, aralık 2007’den bu yana 1,8 milyon düşmüş. Aynı dönemde ekonomi 10,5 milyon hizmet sektörü işini yaratmış. Sağlık ve sosyal yardım sektörü, 3,6 milyon iş ve % 22,7 artış ile bu büyümedeki en büyük katkıyı yapan bölüm oldu. Konaklama ve yemek hizmetleri 2.1 milyon ilave ederken, mesleki ve ticari hizmetler 2.8 milyon iş kazandı. Öte yandan, Ekim ayında durgunluğun başlangıcından 1.3 milyon daha az imalat işi vardı (ancak sektör 2010’un başında zayıfladığından beri 1 milyon iş ekledi).
2016 Pew Araştırma Merkezi analizi, son birkaç on yıllık dönemde en yüksek büyümeye sahip olan iş kategorilerinin daha yüksek sosyal beceriler, analitik anlayışlılık ve teknik üstünlük gerektiren eğilimler içerdiğini ortaya koymuş.
[1] Trump’ı Kim Seçti? Dünya’ya Ne Oluyor?
[2] 5 ways the U.S. workforce has changed, a decade since the Great Recession began