AKP Adana ve Bursa milletvekilleri olan Mehmet Şükrü Erdiriş ve Ahmet Kılıç ile 18 diğer AKP milletvekili bugün Milli Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu ile Plan ve Bütçe komisyonlarında tali, Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm komisyonlarında esas görüşülmek üzere bir torba kanun taslağı verdi.
Torba kanun taslağının içinde “Evrensel Hizmet Fonu”nun [1] kullanılarak altyapının geliştirilmesine dair bir madde var.
Evrensel Hizmet Fonu halen yürürlükte ve 2 kere telefonu olmayan 1000+ köye internet ve telefon sağlamak için kullanıldı. Dolayısıyla şu anda da mobil ve internet altyapısı geliştirmek için kullanılmasında bir sorun yok ama AKP bu kanun taslağı ile anlaşılan bazı şeyleri değiştirmeyi düşünüyor.
Torba kanun taslağı içindeki ilgili madde şöyle;
“Mobil telefon kapsama alanının ve internet hizmeti altyapılarının yaygınlaştırılmasını teşvik edecek düzenlemelerin yapılması. “
Maddenin gerekçesine bakıldığında şunlar görülüyor;
“Madde 4 – Bu kanunla 5369 sayılı kanunun 7.maddesinde yapılan değişiklikle, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunun da evrensel hizmet yükümlülerini görevlendirebilmesi öngörülmekte ve gerekli ödemelerin Kurum tarafından yapılması gerekmektedir. Bu doğrultuda, madde ile Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının bütçesinde yer alan ilgili ödeneklerin, evrensel hizmet ödemelerinin yapılabilmesini teminen yıl içerisinde Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu bütçesine aktarılabilmesine imkan sağlanmaktadır.”
Madde 5 – Yapılan değişiklik ile evrensel hizmet projelerine ilişkin süreçlerin daha fazla etkinleştirilmesi amaçlanmaktadır. Bu kapsamda uluslararası örneklere uygun şekilde, evrensel hizmet yükümlüsünün belirlenmesine yönelik yöntemlerin çeşitlendirilmesi, evrensel hizmet yükümlüsünün birden fazla işletmeci arasından belirlendiği hallerde net maliyet hesabına esas teşkil edecek yöntemin tanımlanması, evrensel hizmet yükümlülerine evrensel hizmet işine ilişkin bedelin %30’una kadar avans ödenebilmesi ve ortalama 18 ayı bulan ödeme periyotlarının kısaltılabilmesine imkan tanınması amaçlanmaktadır.
Ayrıca evrensel hizmet kapsamında yürütülecek projelerde, zorunlu hallerde altyapı kurulumu gerektiren işlerde evrensel hüzmet yükümlüsü olma şartı aranmayabileceği düzenlenmektedir.”
5369 sayılı kanunun değiştirilmesi hedeflenen 7.maddesinin mevcut durumu şu
Evrensel hizmetin net maliyeti
Madde 7- Evrensel hizmetin net maliyeti; yükümlü işletmecinin, hizmetleri evrensel hizmet kapsamında karşılamadığı zaman ile evrensel hizmet yükümlüsü olarak karşıladığı zamanki net maliyetleri arasındaki fark esas alınarak hesaplanır. (Değişik ikinci cümle:5/11/2008-5809/67 md.) Ancak, evrensel hizmet net maliyetinin hesaplanmasında, işletmecilerin evrensel hizmet yükümlüsü olması dolayısıyla elde edeceği diğer gelirler de göz önüne alınarak değerlendirme yapılır. Evrensel hizmet yükümlülüğünün getirdiği ilave maliyet yükünü ortaya çıkaracak bu hesaplama net maliyetler üzerinden yapılır.(Ek fıkra: 5/11/2008-5809/67 md.) Bilgisayar okuryazarlığı da dahil olmak üzere bilgi toplumunun geliştirilmesine katkı sağlamak amacıyla bilgi teknolojilerinin yaygınlaştırılmasına yönelik alt yapı hizmetleri, farklı yayın ortamları ve teknolojisi kullanılarak yapılan sayısal yayıncılığın karasal sayısal vericiler üzerinden ülkemizdeki yerleşim alanlarının tamamını kapsayacak şekilde sunulmasına yönelik alt yapı hizmetleri ile münhasıran alt yapı kurulumu gerektiren benzeri mal alımlarında bu Kanunda öngörülen evrensel hizmet yükümlüsü olma ve net maliyet şartları aranmaz.
Hükümetin, öğrencilerin 1 yıldan bu yana süregiden “internetsizliği” ve “mobil telefonların kapsama alanının yetersizliği” konularına eğilmesi olumlu gözükmekle birlikte, bu kanunda henüz beklediğimiz bir “şu yapılacak” mesajı göremiyoruz. Onun yerine fonun BTK’ya aktarılmasından bahsediliyor.
Konuyu takip ediyoruz. Başta da belirttiğimiz üzere, “Evrensel Hizmet Fonu”nun altyapı işlerine özel bir kanun olması nedeniyle halen altyapıda kullanılmasının önünde bir engel yok ama bu değişikliğin anlamının ne olduğunu araştırıyoruz.