CHP İstanbul Milletvekili Aykut Erdoğdu, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Lütfi Elvan’ın cevaplaması talebiyle, TBMM’ye bir soru önergesi verdi ve “BTK/TİB’in mahkeme kararı olmaksızın 2 servis sağlayıcı ve operatörden bütün ses ve internet trafiğini teslim almakta mıdır?” diye sordu.
Hatirlanacağı üzere BTK 18 temmuz 2013 tarihinde bir karar almıştı[1]. Bu karar ses trafiği taşıyan tüm operatörlere, trafiklerini Ankara’ya getirip BTK/TİB’e teslim etme zorunluluğu getiriyordu. Bu karar daha sonra internet trafiğini de içine alacak şekilde genişletilmişti.
Burada bahsedilen “trafik bilgileri” olarak adlandırılan IP, tarih ve saat bilgisi değil, bizzat haberleşmenin (telefon görüşmesi ya da internet hareketleri) içeriği.
Bu sorunlu karar, Telkoder tarafından Danıştay’a yapılan başvuru ile geçtiğimiz günlerde durduruldu[2]. Ancak trafiklerin % 90’ından fazlasını taşıyan 2 operatörün buna yönelik altyapıyı çoktan kurmuş ve trafiklerinin tamamını BTK/TİB’e teslim etmekte olduğu, sektörün bir süredir konuştuğu önemli bir konu. İşte Milletvekili Aykut Erdoğdu bu konuya parmak basmış.
“Anayasa’yla koruma altına alınmış olan haberleşme hürriyetinin bizzat hükümet tarafından ihlal edildiğine dair şüphelerin yer aldığı ve Bakan Lütfi Elvan tarafından cevaplandırılması istenen soru önergesinin içeriği şu şekilde :
- Mahkeme kararı olmaksızın ses ve internet haberleşmesi bütün olarak kopyalanmakta olan 2 ve daha fazla servis sağlayıcı firma var mıdır?
- Varsa bunlar hangi firmalardır? Mahkeme kararı olmaksızın böyle bir işlem tesis edilmesi Anayasal bir suç teşkil etmez mi? Bu türden bir suç tespit edilirse kimveya kimler sorumlu tutulacaktır.
- Kopyalama ve saklama eylemleri ne zaman başlatılmıştır? Kopyalanan veriler eksiksiz olarak saklanmakta mıdır? Saklama hangi süreyle yapılmaktadır?
- Şimdiye kadar bu verilerle ilgili ne gibi işlemler yapılmıştır?
- Söz konusu işlem için bir harcama söz konusu olmuş mudur? Olmuşsa bunun maliyeti nedir ve hangi kurum veya kuruluş bütçesinden karşılanmıştır? Servis sağlayıcılar da bu maliyete kısmen veya tamamen katılmış mıdır?
- Danıştay yürütmesini durdurduğu BTK’nın 401 sayılı kararı sonrasında benzer bir uygulama başka herhangi bir şekilde başlatılmış mıdır? Başlatılmışsa tarihi nedir?
Bilindiği gibi, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun Sabit Telefon Hizmeti işletmecilerine ait tüm yurtdışı giriş ve çıkış trafiklerinin (İçeriklerinin) Telekomünikasyon İletişim Başkanlığına (TİB) Ankara’da teslim edilmesine dair 18 temmuz 2013 tarih ve 2013/DK-TİB/401 sayılı kararının yürütülmesi, Serbest telekomünikasyon İşletmecileri derneği Telkoder tarafından verilen itiraz dilekçesi üzerine Danıştay tarafından durdurulmuştur.
Anayasa’yla koruma altına alınmış olan haberleşme hürriyetinin iktidarınız döneminde geldiği içler acısı noktayı selefiniz eski Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım’ın “Yanlış işiniz, yasal olmayan işiniz yoksa dinlenmekten korkmayın, istediğiniz kadar konuşun” demeci çok iyi tanımlamıştı. Haberleşmenin mahremiyetine bizzat haberleşmeden sorumlu bakanın atfettiği önem, doğal olarak, devletin yetkisiz dinleme/izleme yaptığına dair şüphe ve iddiaların inanırlığını da arttırmaktadır. BTK’nın Danıştay tarafından durdurulan 401 sayılı kararın içeriği de bu tür şüphe ve iddiaları kuvvetlendirir niteliktedir.
Konuyla ilgili olarak tarafıma ulaşan durum ve bilgilere göre BTK/TİB, mahkeme kararı olmaksızın 2 servis sağlayıcı ve operatörden halen ses ve internet trafiğini bütün olarak Ankara’da teslim almaktadır. Buna göre;
Bakalım bu son derece ciddi soru önergesine Bakan Lütfi Elvan ne cevap verecek? Ya da verecek mi?
Hatırlanacaği üzere Anayasa Mahkemesi, Bilgi Teknolojileri Kurumunun (BTK) elektronik haberleşme sektörüyle ilgili kişisel verilerin işlenmesi ve gizliliğinin korunmasına ilişkin usul ve esasları belirleme yetkisi veren 2008 tarihli 5809 sayılı kanun hükmünü iptal etti[3]. Yukarıdaki soru önergesini görünce bu iptal kararının da ne kadar önemli olduğunu bir daha anladık.
[1] BTK’dan Mahkeme Kararı Olmadan Dinleme Yapmaya Yönelik Karar (18 Temmuz ve 401 Sayılı Karar)
[2] Danıştay, BTK’nın Ses ve İnternet Trafiğini Mahkeme Kararı Olmadan Elde Etmesini Uygun Bulmadı
[3] Anayasa Mahkemesi’nin BTK’nın 51.Maddedeki Yetkisini İptal Kararı Neler Getiriyor?
