Ülkemizde, 5833 sayılı Yasa yürürlüğe girmeden önce açılmış olan bir marka tecavüzü ve haksız rekabet davasında mahkeme, rakip firmanın tescilli markasının AdWords reklamlarında anahtar kelime olarak kullanılmasının marka tecavüzü ve haksız rekabet oluşturduğuna karar vermiş ve marka tecavüzünün ve haksız rekabetin durdurulmasını davalıya emretmiştir.
Asray San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından Çelikoğlu Demir Çelik San. ve Tic. Ltd. Şti.ne karşı 07.02.2008 tarihinde açılan markaya tecavüzün ve haksız rekabetin tespiti ve önlenmesi konulu davada, davacı, tescilli markası olan “Asray” markasının davalı tarafından AdWords reklamlarında anahtar kelime olarak kullanıldığını fark etmiş ve bu durumu da bir mahkeme aracılığıyla tespit ettirmiştir. Buna ilişkin ekran görüntüleri aşağıdadır:
Bu tespitin ardından Asray İstanbul 2. Fikri ve Sınai Haklar Mahkemesi’nin 2008/21 E. sayılı dosyası ile markaya tecavüzün ve haksız rekabetin tespiti ile tecavüzün ve haksız rekabetin önlenmesini talep etmiştir. Davanın açıldığı dönemde henüz 5833 sayılı Yasa yürürlükte olmadığı için Asray davasının esasını 556 sayılı KHK’nin aşağıdaki hükümlerine dayandırmıştır:
1.556 sayılı Markaların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin “Marka Hakkına Tecavüz Durumları” balıklı Sekizinci kısmının, “Marka Hakkına Tecavüz Sayılan Filler” başlıklı 61. maddesinde aynı kararnamenin 9. maddesinin ihlalinin markaya tecavüz oluşturduğu belirtilmektedir. Kararnamenin 9. maddesinin 1. fıkrasında:
“Aşağıda belirtilen hallerde, marka sahibinin izni alınmadan markasının kullanılmasının önlenmesini talep etme yetkisi vardır.”
Denilerek üç bend halinde bu haller sayıldıktan sonra 2. fıkrasında:
“Aşağıda belirtilen durumlar birinci fıkra uyarınca yasaklanabilir:
d) İşaretin, teşebbüsün iş evrakı ve reklamlarda kullanılması”
Görüldüğü üzere Kanun Hükmünde Kararname çok açık bir biçimde markanın bir teşebbüsün reklamlarında kullanılmasını yasaklamış ve bunu bir markaya tecavüz hali olarak düzenlemiştir.
Dava devam ederken yürürlüğe giren 5833 sayılı Yasa ile de yukarıda açıkladığımız üzere bu tür AdWords reklamları açıkça markaya tecavüz sayılmıştır.
Mahkeme davalı Çelikoğlu’nun bu eyleminin marka tecavüzü ve haksız rekabet oluşturduğuna 02.11.2010 tarihinde karar vermiş ve bu karar kesinleşmiştir. Mahkemenin gerekçesi aşağıdadır:
“Davacı 2006/22309 tescil numaralı Şekil+Asray markasının sahibi olup, marka koruması kapsamında asansör ve taşıma malzemelerini kapsayan ürünler bulunmaktadır.
Davacı ve davalının aynı iş kolunda faaliyet gösterdikleri tartışmasızdır. Her iki taraf da asansör rayı üretmektedir.
Davalının davacının markasının esaslı unsuru olan “Asray” ibaresini “AdWords” olarak kullandığı sabittir.
İnternet kullanıcısı “Asray” ibaresini girdiği zaman bu ibare ile ilgili olarak en başta davacının firma ismi ve internet adresi belirmekte, yanında da sponsor bağlantı altında davalının markasının unsurlarından olan “celikray” ibaresi görülmektedir. Her ne kadar “ray” ibaresi markanın kullandığı alan olarak tasviri olarak nitelendirilebilecek ise de bu ibare davacının markasında “As” ibaresi ile davalının markasında ise “çelik” ibaresi ile birleşik olarak yazılmış olup her iki markanın da sonunun ray ile bitmesi markalar arasında karıştırılma ihtimalini gündeme getirebilecektir. Davalının markasının unsurlarından olan “DÇ” ibaresine sponsor bağlantı bölümünde yer vermemiş olması da bu karıştırılma ihtimalini güçlendirmektedir. Davalının tescilli marka sahibi olması da bu durumu değiştirmeyecektir. Zira davacının markasının esaslı unsurlarından “Asray” ibaresini adwords olarak belirleyen davalının basiretli bir tacir gibi bu markaların karışabileceğini değerlendirerek böyle bir reklam vermekten kaçınması gerekmektedir.
Arasında bilgisayar mühendisinin de bulunduğu bilirkişi heyeti de raporlarında teknik detay bilgiye sahip olmayan veya “Adwords” programından haberdar olmayan internet kullanıcılarının markaları karıştırabileceğini belirtmişlerdir. Ayrıca davacı markasının esaslı unsuru olan “Asray” ibaresi internet kullanıcısı tarafından arama motorunda yazıldığında “sponsor bağlantı” altında davalının marka ve ticaret unvanının yazılması dahi “sponsor bağlantı” ibaresinden kaynaklanan bir karışıklığa neden olabilecek niteliktedir. Zira kullanıcıda sanki davacının markası ile davalı şirket arasında bir ilişki – en azından sponsorluk ilişkisi – varmış gibi bir algılamaya da neden olabilecek niteliktedir.
Bilirkişi raporunda da belirtildiği gibi davalının eylemi marka hakkına tecavüz ve TTK’nun 56 vs hükümlerini ihlal eder şekilde haksız rekabet teşkil ettiğinden davanın kabulüne karar verilmiş ve aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir:
HÜKÜM:
Davanın kabulüne, davalının davacının 2006/22309 tescil numaralı Şekil+Asray markasına tecavüzünün ve haksız rekabetin durdurulmasına, www.google.com ve www.google.com.tr adreslerinden hizmet veren arama motorunda davalının “Asray” ibaresini “Adwords” olarak isimlendirilen reklamlarda anahtar kelime olarak kullanımının ve bunun neticesinde davacının internet sitesine bağlantıyı sağlayan bölümün yanında Sponsor Bağlantı bölümü altında davalıya ait www.celikray.com isimli internet sitesine bağlantıyı vermesinin önlenmesine, masrafın davalıdan alınmak suretiyle kararın gerekçe ve hüküm özetinin günlük gazetelerden birinde bir kez ilanına…”
Diyerek AdWords sisteminde bir başkasının tescilli markasının izinsiz olarak kullanılmasının marka tecavüzü ve haksız rekabet teşkil ettiğine karar vermiştir.
Bu kararla birlikte ülkemizde çeşitli sektörlerde yaygın olarak yapılan bu marka tecavüzü ve haksız rekabet teşkil eden Adwords uygulamaları nedeniyle çeşitli davaların açılacağını ve davacılar lehine sonuçlanacağı tahmin edilmektedir.