Medya takibi ve ölçümlemesi alanında kurum, şirket, kişi ve ajanslara servis vermek üzere 1999 yılında kurulan MTM Medya Takip Merkezi, geçtiğimiz yıl içerisinde internet medyasının haber refleksini ölçümleyen bir araştırmasını paylaşmıştı. Görüşlerine başvurduğumuz MTM Genel Müdürü Halef Remzi Vayıs, araştırma öncesinde yazılı basını ölçümlediklerini ve ölçüt kabul edilmek üzere haftanın en önemli beş olayını tespit ettiklerini belirtiyor. Vayıs, araştırmanın daha sonraki safhalarını şöyle anlatıyor:
“Basında, o hafta en fazla ele alınan haberler böylece ortaya çıktı. Daha sonra, internet medyasının önde gelen 40 haber sitesinde, araştırma kapsamına aldığımız bu haberlerin yayınlanma zamanlarını tek tek inceleyip tespit ettik. Bu şekilde, haber sitelerinin sıcak habere verdikleri refleksleri ölçtük. Araştırmanın sonuçları, elektronik basınla ilgili olumlu bir tabloyu ortaya çıkardı.
İnternet kökenli haber sitelerinin, sıcak haberlere karşı oldukça hızlı tepkiler verdiklerini, habercilik anlayışına oldukça vakıf olduklarını gözlemledik. İnternet medyası gümbür gümbür oluşmuş. Olağanüstü ilerlemeler kaydedilmiş.”
Araştırmayla, internet medyasına bir nevi ayna tutmak istediklerini ifade eden Vayıs, internet medyasının nabzını ölçüp, yeterliliklerini ve yeteneklerini bu yolla görme fırsatını sunmak istediklerini söylüyor.
“İnternet medyasının anlık bir fotoğrafını çektik”
diyen Vayıs, araştırma için kendilerine herhangi bir talebin gelmediğini belirtiyor. Daha önceki bir beyanında internet medyasının habercilik anlayışı ve yaklaşımının olağanüstü ilerlemeler kaydettiğini söylediğini hatırlattığımız Vayıs bunu şu şekilde açıklıyor:
“Aslında yaptığımız araştırma, bizim karşımıza tam da beklediğimiz sonucu çıkardı. İnternet medyasının daha fazla önemsenmesi gereken bir mecra olduğunu gösterdi. Henüz bir yasası olmamasına rağmen internet medyası, sektöre yaptığı yatırımlarla birlikte, her geçen gün daha iyi ve kaliteli işler çıkarıyor. Dolayısıyla gücünü de arttırıyor. Güvenilir bir mecra algısı yaratmayı başaran internet orijinli haber siteleri, azımsanmayacak bir okuyucu kitlesine ulaşmış haldeler.
Ciddi çalışan haber siteleri artık haber ajansı üyesi. Sağdan soldan haber alıp yapıştırma haberciliği yapmıyorlar. Belli ki, arkada işini bilen ekipler çalışıyor. Özel haber üretiyor, ilgi çekici röportajlara imza atıyorlar. Yani, tek adamla yapılan haber sitesi yayıncılığı çoktan tarihe karışmış.”
Halef Remzi Vayıs, internet medyası ile konvansiyonel medya arasındaki kritik farklılıkları ise şu şekilde ifade ediyor;
“Konvansiyonel medya açısından baktığımızda resmin eskiye oranla değiştiğini söylemek mümkün. Konvansiyonel medya derken, ‘etkisi üzerinde uzlaşılmış’ medya demek istiyorum. Yani, toplumun ve reklam verenlerin, güce ve etkiye sahip olduğu üzerinde hemfikir oldukları mecralardan söz ediyorum. Nedir Bunlar? TV kanalları, radyolar, gazeteler, dergiler… İnternet medyasının, konvansiyonel olması ise yeni yeni gerçekleşiyor.
İkisi arasında karşılaştırma yaptığımda, hemen üç kritik fark aklıma geliyor. Birincisi, internet medyası inanılmaz hızlı ve bu anlamda geleneksel yazılı medyayı rakip bile görmüyor. İkincisi, üretim maliyetinin, diğerine oranla hayli düşük olması. Bunlar avantajları. Dezavantajı ise, haberi doğrulatmak için vaktinin olmaması. İnternet medyasının genlerinde, haberin derhal yayına girmesi var çünkü. Bu da, zaman zaman hataların doğmasına neden oluyor. Bir diğer kritik fark da bu.
Vayıs, araştırmaya dahil edilen 40 siteyi belirlerken, ölçü olarak, kaç ziyaretçilerinin olduğu, burada geçirilen süreler, yayın içeriği, medya dünyasındaki algısı vs. gibi kriterleri baz aldıklarını belirtiyor. Hız ölçümlemesine internet ve konvansiyonel medyanın nasıl tepkiler verdiğini Vayıs şu şekilde dile getiriyor:
“Herkes, sektörünün tam anlamıyla neresinde durduğunu bilmek ve yaptığı işin değerlendirilmiş sonuçlarını görmek ister. Özellikle de, ölçümleme sisteminin henüz tam olgunluğa ulaşmamış olmasından dolayı, internet medyası için bu durum daha önemlidir. İşini iyi yapmaya çalışan kişiler ya da kurumlar, bu tür araştırmaları doğal olarak dikkate alırlar ve işlerine yarayacak her türlü bilgiyle yakından ilgilenirler. Bu çalışma da, haklı olarak internet medyasında geniş ve olumlu yankı buldu.”
Vayıs, kopya haberciliğin itibar görüp görmediği şeklindeki sorumuza ise şu karşılığı veriyor:
“Haberleri oradan buradan kopyalayıp yayın yapan haber siteleri, kendini tatminden başka işe yaramıyor. Rağbet görmüyor, ziyaretçi çağıramıyor. Ancak ciddi yayıncılık yapan haber siteleri için durum böyle değil. Editör, muhabir ve kameraman ekipleri olan, bir veya daha fazla haber ajansına üyeliği bulunan, özel haber üreten, habere nasıl bakılacağının eğitimini almış kadrolarla çalışan siteler bunlar. Her gün milyonlarca kişiye hitap ediyorlar, ki tiraj toplamları gazetelerin toplam tirajını çoktan geride bıraktı. Merdiven altı yayıncılık dönemi kapandı. Yapanlar ise, söylediğim gibi sadece kendini tatmin ediyor. Çünkü okur, neye emek verildiğini, neye verilmediğini artık çok iyi görüyor.”
