Sürdürülebilir Kalkınma için Bilişim Teknolojileri – 3 / Yazılımın Yarattığı Katma Değerler

Bu makalenin ilk bölümünü burayı tıklayarak ve “Türkiye Yazılım Sektörü’nün Mevcut Durumu”nu anlatan ikinci bölümünü burayı tıklayarak okuyabilirsiniz.

Yazılımın Yarattığı Katma Değerler

Yazılım “her yerde” mottosu, onun yarattığı katma değerlerin de çeşitliliğine işaret etmektedir. Yazılımın yarattığı katma değerin büyük ve çeşitli olması, yazılım sektörünün kritik sektör olarak devlet tarafından desteklenmesinin en önemli gerekçesini de oluşturmaktadır.

Aşağıdaki şekilde de görüldüğü üzere yazılım üretimi toplumsal ve ekonomik ilişkilerin her düzeyinde katma değer yaratmaktadır. Yazılım sektörünün toplumsal ve ekonomik ilişkileri dönüştürme gücü, yarattığı katma değerin yalnızca ekonomik düzeyde değil sosyal yaşam ve iş dünyasındaki toplumsal katmanlar arasında da pozitif etki yaptığını göstermesi bakımından önemlidir.

Yazılım sektörünün yarattığı bu pozitif etki özellikle aşağıda detayları açıklanacak olan iş gücü piyasasına engelli vatandaşların entegre edilmesi ve engelli vatandaşların sosyal olarak kazanımı bakımından çok büyük bir değer taşımaktadır. Bunun dışında iş gücü piyasasından dışlanan kadın ve çocukların da yazılım sektöründe istihdamı, yarattığı ekonomik değerin ötesinde, bu toplumsal kesimlerin sosyal yaşama saygın ve özgüveni yüksek bireyler olarak katılmalarını sağlamak bakımından önem ifade etmektedir.

Yazılım üretiminin yarattığı katma değerleri;

• Yazılımın Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’ya etkisi,
• Yazılım üretiminin ihracata etkisi,
• Yazılım üretiminin istihdama etkisi,
• Yazılımın diğer sektörlerdeki rekabetçiliğe etkisi,
• Yazılımın AR-GE faaliyetlerine etkisi,

şeklinde gruplandırarak inceleyebiliriz.

Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’ya Etkisi

Avrupa Birliği ülkelerinde yazılım ürünleri ve yazılım hizmetleriyle ilgili harcamalar 258 milyar Avro tutarında olup, bu harcama Birlik ülkelerinin Gayri Safi Yurtiçi Hasıla ortalamasının % 2,6’sını oluşturmaktadır. OECD ülkelerinde yapılan yazılım yatırımları ülkelerin ortalama GSYH’nın % 0,5 ila % 2,7 arasında yükselmesini sağlamıştır.

Diğer Sektörlerdeki Rekabetçiliğe Etkisi

Yapılan araştırmalara göre % 22 ICT yatırımıyla % 58 üretkenlik sağlanmaktadır. Yazılımın tüm sektörler içerisinde ülke ekonomisi için yarattığı katma değer tek başına OECD ortalamasında %1,5 ila %3 arasında değişmektedir.

İstihdama Etkisi

2007 yılı sonunda AB Bilgi ve İletişim Teknolojileri sektöründeki iş gücünün % 55’i yazılım sektöründe istihdam edilmektedir. Yazılım sektöründe istihdam edilen kişilerin sayısı AB’de 4.3. Milyon kişi olup, bu sayı her yıl % 5 artmaktadır.

İş İstatistikleri Bürosu, ABD’de 2006 yılında, yazılımla ilgili sadece tek bir kategoride (yazılım mühendisleri kategorisi) istihdam sayısının 860.000 civarında olduğunu bildirmiştir. Büro, 2016 yılına kadar bu sayının % 38 oranında artacağını tahmin etmektedir.

İhracata Etkisi

2008 yılında Hindistan’ın yazılım ve servisler ihracatı 47 Milyar USD; 2007 yılında İrlanda’ın yazılım ihracatı 16,8 Milyar USD ve İsrail’in yazılım ihracatı ise 5,68 Milyar USD’dir.

Makalenin “Yazılım Sektörü’nün ARGE’ye Katkısını” anlatan 4.bölümünü burayı tıklayarak okuyabilirsiniz.