BTK bu hafta, filtre programı yani diğer adıyla “Güvenli İnternet Hizmeti”nin 8ci yıldönümü kutlama konusunda bir açıklama yayınladı. Uygulama BTK altındaki Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı (TİB) tarafından 2009’da duyurulmuştu [1]. Arkasından da, 50.000 kişilik katılımıyla, Türkiye’deki en büyük internet protesto yürüyüşüne [2] neden olmuştu.
Güvenli internet, sonradan telefon dinleme tapeleri ile gündeme geldiği için kapatılan TİB tarafından bir filtre yazılımı olarak geliştirilmişti. Bu filtre yazılımı, internet servis sağlayıcılar (ISS) tarafından sunulacak olan bir hizmetti. Aboneler bunu kullanınca, sakıncalı olduğuna inanılan sitelere ulaşamıyor olacaklardı. Başka deyişle interneti filtreliyordu.
Ancak, sakıncalı sitelerin seçimini TİB yapıyordu ve kriterler çok net ya da şeffaf değildi. O zamanlar müvekkili olan arkadaşlık sitesinin neden engellediğine dair bilgi isteyen bir avukata, TİB görevlisinin “orada üryan kadınlar var” diye cevap verdiği de görülmüştü.
Yani, çocuk pornosu gibi, uyuşturucu gibi zararlı içerik düşünüldüğünde, iyi bir hizmet gibi düşünülse de, zaman içinde sansüre dönebileceği –çok tabi ki– anlaşıldı ve çeşitli protestolar yapıldı. Bunların arasında “İnternetime Dokunma” başlığı ile düzenlenen 31 ildeki yürüyüşler vardı.
Buna karşılık TİB/BTK konuyu açıklamak için toplantılar yaptı [3] ve kısmi iyileştirme getirdi. O günden bu yana da güvenli internet hizmeti isteyen aboneler tarafından kullanılıyor. Sakıncalı sitelerin seçimi BTK tarafından yapılıyor. Ancak bu tür bir hizmetin devlet içindeki memurlar –ki hem TİB, hem BTK’dan çok sayıda FETÖ mensubu çıktığını da hatırlatalım– yerine, herkesin kendisini piyasada satılan filtreleme programlarını alması ve çocuğunu koruyorsa, kendi istediği düzeyde koruması daha uygun olacağını düşünüyoruz.
Türkiye’deki En Büyük İnternet Protestosu Yapıldı
TİB, Güvenli internet hizmetinin uygulamasının başlayacağını duyurduğunda, O güne kadar ki ve sonraki en büyük internet protestosu gerçekleştirildi [4][5]. Aşağıda gerçekleştirilen yürüyüşten tarihi bir an yer alıyor. Burada görülen kişiler, en solda Erdem Dilbaz, ortada Prof.Dr.Yaman Akdeniz ve 2 tarafında, kendilerini internet konusundaki çabalarıyla hep anacağımız 2 internet kahramanı var. Şu anda 2si de aramızda değil. Rahmetli Doç.Dr.Mustafa Akgül[6] ve rahmetli Özgür Uçkan[7].
O günlerde bu konuda fikrini sorduğumuz Prof.Dr.Yaman Akdeniz şöyle diyordu ;
Diğer yöntemler yani suç ve mücadele konusundaki yöntemler konusunda kendi kendini geliştirmekte Türkiye çok zayıf kaldı ve bu yönde çalışmaların yapılması lazım. Yoksa siz her önünüze çıkan problemde siz siteyi kapattık derseniz ve bunu bir çözüm olarak karşımıza koyarsanız bunun üzerinde yoğunlaşma olduğunu göreceğiz. Ve bunun bir ciddi yan etkisi de bu BTK kararının, bu filtreleme sistemlerinin ortaya çıkmasıdır. Çünkü yeterince siteye erişimi engelleyemediklerini düşündükleri için ortaya bu çıktı.
8 yıl sonra mevcut durumu değerlendirirken Akdeniz, “Türkiye’den 220.000den fazla alan adının ve 150.000’den fazla URL’nin erişime engelli olduğunu, tüm dünyadan erişilebilen Wikipedia platformuna Türkiye’den 17 aydır erişilemediğini” hatırlatarak “tüm bunların güvenlikten ziyade özellikle karşıt ve farklı görüşleri ve bilgileri kontrol etmek için” yapıldığını söyledi. Bu kapsamda “filtrelemenin” de bu amaçla kullanıldığını ve halen aradan geçen 8 sene içinde filtrelemenin de şeffaf kriterler çerçevesinde yapılmadığını, kullanımının da resmi kaynaklar tarafından fazlasıyla abartıldığını söyledi.
BTK 6,5 Milyon Aboneden Bahsediyor ama Bu Rakam 650 bin dese Daha Fazla İnanırız
BTK 8ci yıl açıklamasında, filteleri kullananların sayısı 6,5 milyon olarak veriyor. BTK’nın son internet rakamlarına bakarsanız, 9 milyonu xDSL, 859 bini kablo ve 2,5 milyonu fiber olmak üzere sabit abone sayısı 12,4 milyon gibi gözüküyor. Yani BTK’ya göre Türkiye’deki sabit internet abonelerinin % 52’si filtre programı kullanıyor. Biz hem internet rakamlarında, hem de filtre rakamlarında makyaj olduğunu düşünüyoruz. Bunu da kaydedelim.
BTK’nın açıklamasını aşağıda aynen yayınlıyoruz.
Tamamen ücretsiz olarak vatandaşların güvenli bir internet hizmeti alabilmesi için Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından hayata geçirilen Güvenli İnternet Hizmeti, 8. Yıldönümünü kutluyor.
İnternet kullanımının her geçen gün artmasıyla birlikte oluşturduğu tehditler de artıyor. Özellikle çocuklar için risk oluşturan, cinsel istismar, müstehcenlik, fuhuş, uyuşturucu ve uyarıcı madde kullanımı, terör, ırkçılık, kumar, nefret suçu ve siber saldırı içerikli paylaşımlar daha çok yayılıyor ve internet kullanıcılarını tehdit ediyor.
Güvenli İnternet Hizmeti daha güvenli bir geleceğin inşa edilmesinde önemli bir rol oynuyor. 2011 yılından bu yana internet servis sağlayıcıları tarafından ücretsiz olarak sunulan Güvenli İnternet Hizmeti, zorunlu olmayıp sadece talep eden abonelere sunulan bir hizmettir.
Güvenli internet hizmeti, internet servis sağlayıcıları seviyesinde sunulan ve yararlanılması çok kolay bir hizmettir.8 Yılda GİH Kullanımı 6.3 Milyon Abone Sayısına Ulaştı
Hâlihazırda 6.3 milyon abone sayısına ulaşan Güvenli İnternet Hizmeti, sizin adınıza çocuklarınızı internet ortamındaki tehlikelerden 8 yıldır koruyor.
Çocuk ve Aile olmak üzere iki farklı profili bulunan bu hizmetten yararlanabilmek için herhangi bir program kurmaya veya bilgisayarda ayarlama yapmanızı gerektirecek bir işleme gerek yok. Kullanıcılar İnternet servis sağlayıcılarına ait çağrı merkezlerinden, online işlem merkezlerinden, bayilerden, SMS ve mobil uygulamalar yoluyla kolay ve hızlı bir şekilde güvenli internet hizmeti almaya başlayabilirler, profillerini değiştirebilirler veya istedikleri taktirde hızlı bir şekilde güvenli internet hizmetini iptal edebilirler.
Çocuk Profili: Çocuk Profili, internetteki risklerden en yüksek oranda korunmayı sağlarken bu hizmette, sadece, çocukların girmesinde sakınca bulunmayan web sitelerine erişilebilir.
Aile Profili: Aile Profilinde, müstehcenlik, çocuk istismarı, şiddet, ırkçılık, kumar gibi yasadışı içerikler barındıran, dolandırıcılık yapılan, zararlı yazılımlar barındıran siteler ile Sağlık Bakanlığı’nın sağlığa zararlı olduğunu açıkladığı ürünlerin yer aldığı web sitelerine erişim sağlanmamaktadır.
Vatandaşlarımızda İnternetin Bilinçli ve Güvenli Kullanımını tesis etmek amacı ile Kurumumuz tarafından kapsamlı çalışmalar yapılmaktadır.
Güvenli İnternet Hizmetinin geliştirilmesi ve yaygınlaştırılmasına yönelik;
- GİH tercih eden abonelerin virüs, botnet, spam, hacking, phishing vb. yasa dışı aktivitelerden zarar görmesini önlemek amacı ile haberleşme güvenliğinin tesis edilmesi,
- Abonelerin Internet ve bilgi güvenli konularında İşletmeciler tarafından bilinçlendirilmesi ve bilgilendirilmesi,
- Abonelerin kişisel veri ihlalleri ve siber saldırıya uğramaları durumunda Kurumumuzu ve diğer kurumları bilgilendirilmesi,
- Alternatif erişim yöntemleri aracılığı ile Güvenli İnternet Hizmetinin devre dışı kalmasını önlemek amacı ile gerekli tedbirlerin İşletmeciler tarafından sağlanması,
konularına yönelik olarak çalışmalarımız devam etmektedir.
BTK olarak ana hedefimiz başta çocuklarımız ve gençlerimiz olmak üzere dijital çağın sunduğu fırsatlardan herkesin güvenli bir ortamda yararlanmasını sağlamaktır. Bu hedefimize canı gönülden destek veren başta işletmeciler ve erişim sağlayıcılar birliği olmak üzere diğer paydaşlarımızla birlikte çalışmalarımız kesintisiz devam edecektir.
Kamuoyuna saygıyla duyurulur.
[1] TİB : 26 Kasım İtibariyle 9 Filtreleme Ürünü Onay Aldı – 1
[2] 15 Mayıs İnternetime Dokunma Eylemi İstanbul’da Büyük Bir Katılımla Gerçekleşti
[3] 4 Gün İçerisinde BTK’dan Güvenli İnternet Konulu 3. Basın Toplantısı
[4] Dilbaz : ‘İnternetime Dokunma Eylemi’ Fikri 1 Kişi ya da 1 Gruptan Değil, Pek Çok Kişiden Çıktı
[6] Türk İnternet’inin Mücadeleci İsimlerinden Özgür Uçkan’ı Kaybettik
[7] Ülkemizde İnternet’in Öncülerinden Doç.Dr.Mustafa Akgül’ü Kaybettik