Sağlık Yöneticileri Derneği tarafından düzenlenen “Ortak Dil Toplantısı” İnternational Hospital’in evsahipliğinde gerçekleşti. Toplantı; veri iletişiminde yaşanan güçlükler, buna ilişkin hukuki sorunlar ve etik değerler başlığını taşıyordu.
Çeşitli sağlık kurumlarından temsilcilerin katıldığı toplantıyı, derneğin Genel sekreteri Onur Yarar yönetti. Yarar; günümüz gereği bilgi çağı ve bunların işlenmesi, beklenti, kurumlar arasında paylaşım, karşılaştırma ve kullandığımız bilgi teknolojilerinin diğer sistemlerle entegre olması konularına dikkat çekti.
Dernek Başkanı Süheyl Pozantı, “birikimlerimizi biraraya getirerek, ortak dil kavramının ne olduğunu anlatmaya çalışmayacağız, çünkü ne olduğunu biz de bilmiyoruz. Ancak ne olması gerektiği hakkında fikirlerimiz var. Bu sektörde herhangi bir konuda aramızda iletişim olanağı çok ama aynı dili konuşmuyoruz, kurumlar arasında bir paylaşımımız yok. Gelişmiş ülkelerde bunlar yıllar öncesinde yapılmış. Belki yapımız gereği, ülkemizde bu tip paylaşımlara çok açık değiliz. Amacımız sağlık kurum, kuruluşları ve bireyleri arasında bir iletişim zemini kurmak, buna Ortak Dil adını verdik. Nasıl olacak, nasıl yapacağız bunu bilmiyoruz ve çok uzun süreceği kesin. Örneğin Amerika’da uzun sürelerde gerçekleşmiş, biz oradaki bir takım bilgi birikimlerini alarak ve kendimize uyarlayarak çok daha kısa sürede gerçekleştiririz düşüncesindeyiz” dedi.
Narvaz Bilgisayar Genel Müdürü Ataman Yıldırım, Entegre hastane otomasyonunun bileşenleri ve Türkiye’de internet tabanlı sağlık sistemi için sunduğu önerisinde şunları söyledi:
Entegre bir hastane otomasyon sisteminde bulunması gereken yazılım modülleri kısaca belirtilecek, ayrıca tüm hasta kayıtlarının ülke çapında, internet ortamında tutabilmesi için ekonomik ve uygulanabilir model önerilecektir. Amaç; tüm hasta sağlık kayıtlarının, halen tutulan veya tutulamayan kağıt ortamındaki dosyalardan kurtularak, gerektiğinde değişik yerlerden sisteme girilerek hastaya daha doğru teşhis ve tedavi uygulanmasını sağlamaktır. Sağlık, Sosyal Güvenlik Bakanlıklarının , Üniversitelerin, sağlık üzerine yazılım yapan özel yazılım şirketlerinin, internet servis sağlayıcıların ve konuyla ilgili olabilecek kişileri biraraya getiren bir başlangıç toplantısı yapılarak çalışma grubu oluşturulmalıdır. Burada dikkat edilecek husus , gelecekte rekabeti öldürmemek için, hiçbir yazılım veya donanım araçlarına, veri tabanlarına bağlı kalmadan sadece veri yapılarının tespit edilmesidir.
Örneğin; hasta kimlik bilgileri formatı, çeşitli hastalıklar için kullanılacak kodlamalar, çeşitli tıbbi işlemlerin (ameliyet, tedavi, labaratuar gibi)tüm işlemlerin kodu tespit edilecektir. Sağlık bakanlığını her yıl yayınladığı kitapta bu kodlar mevcuttur, fakat bilgi işlem kültürü olmadan hazırlanmış bu kodların seneden seneye değiştiği, sağlam temeller üzerine yapılmadığı, gelişmelere açık olmadığı gözlenmektedir. Bu kodların gelişi güzel değiştirilmemesi ve sadece kod verme için sorumlu bir makamın) özel bir kuruluş veya ünüversite olabilir) bu işin bilincinde olarak görevlendirilmesi gerekir.
Ülke çapında yapılan tüm yazılım çalışmaları bu kodlamayı esas alarak yapılmalıdır. Halen çeşitli yazılımların kodlama standartları farklı olduğundan, gereksiz yere işgücü kaybı olmakta, sistemler arasında entegrasyon sağlanamamaktadır. Aynı satandart kodlama üzerine farklı yazılım araçları kullanılması, serbest rekabeti sağlar, verimliliği arttırır, gelişmeye katkıda bulunur. Bu şekilde hazırlanan sistemler içinde tutulan hasta kayıtları, standart olduğu için farklı uygulamalar arasında kolayca transfer edilebilir.
Hastanın kendi sağlık bilgilerini istediği bir kuruluşa devir etme hakkı olacaktır. Bu husus kanunla sağlanmalıdır.
Nasıl internet adresleri tek (uniqe) ise burada sisteme giren her hastaya da tek bir isim veya MERNİS (Merkezi Nüfus İşleri) projesi verilebilir. Herkes kendi dosyasını istediği sunucuda tutabilir. Bunu sağlık sigoratsı yapan kuruluşlar da destekler. Kişiler kendi bütçelerine göre istedikleri hastane veya servis sağlayıcının bilgisayarından isim alabilir, veya parası olmayanlara devlet hastaneleri hizmet verebilir.
Hasta bilgilerinin güvenliği ve istenmeyen kişilerin eline geçmesini engellemek için, akıllı kart ve şifre gibi çeşitli önlemler alınabilir. Hasta için yapılan her türlü çalışma internet üzerinden ilgili kişi adresine otomatik olarak işlenir.
Böyle bir sistemi sadece devlet kontrolünde ve finansmanı ile yapmaya yönelik bir çalışma olursa bu iş ile uğraşan kişiler ve donanım firmaları kazanır, fakat neticede proje ortaya çıkmaz, bir müddet sonra satın alınan donanım demode olacağından yatırım boşa gitmiş olur.