İstanbul’da içme suyunun karşılanması noktasında, barajlar büyük bir paya sahip. Yer altı kaynaklarının yetersizliği ve artan nüfusun içme suyu ihtiyacını karşılamak amacıyla İstanbul’da ilk baraj 1883’te hizmete alındı. Terkos Barajı ile başlayan bu atılımı, 1893 – 1950 tarihlerinde yapılan Elmalı 1 ve Elmalı 2 Barajları takip etti.
İstanbul ile birlikte tüm Türkiye, 2020’den 2021’in başına kadar kurak bir mevsim geçirdi. Ülke genelinde, Ocak sonu Şubat başı itibariyle herkesi memnun eden kar ve yağmur yağışı görüldü. İstanbul’da susuzluk alarmı veren barajlar, son yağışlarla birlikte doluluk oranları %45 seviyelerine yükseldi. İSKİ verilerine göre, baraj havzalarında bu yağışların etkisi ile artış %24.29 olarak kayıtlara geçti.
100 YILLIK GEÇMİŞE SAHİP
İstanbul’un içme suyunu karşılayan barajların doluluk oranı hayati bir öneme sahip. Zaman içerisinde artan nüfus ve yer altı kaynaklarının azalması ile barajlara büyük rol düştü. İstanbul’a bu manada içme suyu sağlayan ilk barajın hizmete alınması ise yaklaşık 138 yıl öncesine dayanıyor. 1883 yılında hizmete alınan Terkos Barajı, İstanbul’un bilinen ilk modern barajı olması yönüyle de tarihi bir öneme sahip.
Avrupa yakasında hizmete alınan Terkos Barajı’nı, Beykoz’da 1893 – 1950 tarihlerinde hizmete alınan Elmalı 1 ve Elmalı 2 Barajları takip etti.
1883-1972 TARİHLERİ ARASINDA 4 BARAJ YAPILDI
Avrupa yakasında Terkos, Anadolu yakasında Elmalı 1 ve Elmalı 2 barajları yapıldıkları tarihlerde İstanbul’un içme suyunun karşılanması noktasında önemli katkılar sundu. Bu barajların o dönemlerdeki kapasiteleri geçen zaman içerisinde, kente yetmemeye başladı.
Elmalı 2 Barajı’nın 1950’de hizmete alınmasından çok zaman sonra iki adet baraj daha İstanbul’a hizmet vermeye başladı. Ömerli ve Alibeyköy Barajları,1972’de İstanbul’un içme suyuna katkı sunan barajlar olarak kent tarihinde yerini aldı. 1883 – 1972 tarihleri arasında İstanbul’a kazandırılan 4 baraj günümüzde kentin toplamda; 413 milyon metreküp içme suyu ihtiyacını karşılıyor.
BARAJLAR BİRBİRİNİ İZLEDİ
İstanbul’un 1970’lerden sonra iyice göç alması ile İstanbul’un suyu kendisine yetmemeye başladı. Kentteki içme suyu barajlarına; şimdiki su tutma oranıyla 94 milyon metreküplük Darlık Barajı, 100 milyon metreküplük Büyükçekmece barajları 1989’da dahil oldu.
2000’E KADAR BARAJ YAPIMI DEVAM ETTİ
İstanbul’un 1883’te başlayan içme suyu baraj yapımı macerası, 2014 yılına kadar regülatörlerin yapımıyla da devam etti. İstanbul’da ilk regülatör 1992’de Yeşilvadi Regülatörü adı ile hizmete alındı. 2004’te yapılan Yeşilçay, 2007 ile 2014’ye yapılan Melen 1 ve Melen 2 regülatörleri, kentin içme suyuna bir yıl içeresinde 720 milyon metreküp kaynak sağladı.
1995 – 1997 yılları arasında yapılan; Düzdere, Kuzuludere Büyükdere, Sultanbahçedere, Elmalıdere, Kazandere barajları, 1998’de de yapılan Sazlıdere Barajı ile İstanbul’un içme suyu kapasitesine 230 milyon metreküplük katkı sağlandı. Yıllık verimi 30 milyon metreküp olan Şile Keson Kuyuları da 1996 yılında hizmete alındı. Papuçdere Barajı da 2000’de 60 milyon metreküp kapasitesiyle İstanbul’a su vermeye başladı.
EMİRLİ 2 HAZİRAN’DA HİZMETE ALINACAK
Ömerli İçme Suyu Arıtma Tesisi İstanbul’un en büyük su arıtma tesisi olarak hizmet veriyor. Anadolu yakasının tamamına, Avrupa yakasının da bir kısmına içme suyu sağlayan tesisin şu anki kapasitesi 1.550.000 metreküp. İçerisinde inşa edilmekte olan ve Haziran ayında bitmesi planlanan Emirli 2 Arıtma Tesisi ile günlük kapasite 500 bin metreküp daha artacak. Bu artış ile Ömerli’nin günlük kapasitesi 2.050.000 metreküpe ulaşacak.
