Avrupa Birliği (AB) yapay zekâ modellerini düzenleyecek yeni bir yasa önergesi üzerine çalışıyor. Avrupa Parlamentosu üyeleri, taslağı bir sonraki aşamaya, AB milletvekillerinin ve üye devletlerin tasarının nihai ayrıntılarını tartışacağı üçleme aşamasına taşıma konusunda anlaştılar.
Avrupa Komisyonu, OpenAI’nin yapay zeka destekli sohbet robotu ChatGPT’nin kasım ayında piyasaya sürülmesinin ardından patlama yaşayan, gelişmekte olan yapay zeka teknolojilerini düzenlemek için yaklaşık iki yıl önce Yapay Zeka Yasasını hazırlamaya başladı. Chatbot, tarihin en hızlı büyüyen tüketici uygulaması oldu ve birkaç hafta içinde aylık 100 milyon aktif kullanıcıya ulaştı.
Avrupa Komisyonu’nun iki sene önce tasarlamaya başladığı yeni yasa, yapay zekâ araçlarını
- Minimal,
- Sınırlı,
- Yüksek
- Kabul edilemez
olacak şekilde tehlike seviyelerine göre tanımlıyor. Örneğin, Çin’deki sosyal kredi sistemi ‘kabul edilemez’ kullanım olarak tanımlanırken, iş arayanların özgeçmişlerini taramak için kullanılan yapay zekâ modelleri ‘yüksek risk’ olarak kabul ediliyor. Kabul edilemez ve yüksek risk seviyelerindeki yapay zekâ araçlarına daha kati kurallar öneriliyor. Yüksek riskli araçlar yasaklanmayacak olsa da, bunları kullananların operasyonlarında son derece şeffaf olmaları gerekecek.
İlaveten, ChatGPT ve Midjourney gibi üretken yapay zekâ modellerinin geliştirilmesinde telif yasaları altında korunan materyallerin kullanımının açıkça bildirmesi gerekeceği ekleniyor. Bu, dil modellerini eğitmek için kullandıkları veri setlerinin detaylarını gizli tutan OpenAI ve Google gibi şirketleri şeffaflığa tabi tutmak için önemli bir adım.
Bloğun iki yıl önce yayınlanan Yapay Zeka Yasası için 108 sayfalık teklifinde “chatbot” kelimesinden yalnızca bir kez bahsediliyordu. Yapay zeka tarafından üretilen içeriğe yapılan atıflar, büyük ölçüde insan kimliğine bürünmek için tasarlanmış görüntüler veya sesler gibi derin sahtekarlıklara atıfta bulunuyor.
Kasım ayında ChatGPT’nin kullanıma açılmasını takiben büyük teknoloji şirketleri hızla kendi üretimsel yapay zekâ ürünlerini piyasaya sürmeye başlamış, yatırımcılar gözlerini bu alandaki girişimlere çevirmişti. AB düzenleyicilerinin hızlanan üretimsel yapay zekâ yarışından dolayı iki senedir üzerinde çalıştıkları yapay zekâ yasasına ivedilikle üretimsel yapay zekâ ve telif hakları konusunda detaylar ekledikleri bildiriliyor.
17 Nisan’da yasa taslağını hazırlamakla görevli 10 kadar Avrupa Parlamentosu üyesi, Musk’ın mektubunun bazı kısımlarını kabul eden bir açık mektup imzaladılar ve dünya liderlerini gelişmiş yapay zekanın gelişimini kontrol etmenin yollarını bulmak için bir zirve düzenlemeye çağırdılar.
Komite, üzerinde anlaşılan yasa önergesinin taslağını 11 Mayıs’ta oylayacak. Nihai teklifin haziran ortasına kadar sunulması bekleniyor. Ardından Avrupa Konseyi, Parlamento ve Komisyon kalan tüm anlaşmazlıkları çözmeye çalışacak. Bu sürecin yolunda ilerlemesi hâlinde 2024’ün ikinci yarısında yasa yürürlüğe girebilir.