Pazartesi, Nisan 12, 2021
No Result
View All Result
Türk İnternet
  • Ana Sayfa
  • Araştırma
  • Etkinlik
  • Kim Nerede?
  • Şirket Haberleri
  • Ürün Tanıtımı
  • Hakkımızda
No Result
View All Result
  • Ana Sayfa
  • Araştırma
  • Etkinlik
  • Kim Nerede?
  • Şirket Haberleri
  • Ürün Tanıtımı
  • Hakkımızda
No Result
View All Result
Türk İnternet
No Result
View All Result
Ana Sayfa TELEKOMÜNİKASYON TEKNOLOJİLERİ Mobil Haberleşme Teknolojileri 3G / 4G / 5G Gelişmeleri

Birileri 5G Erken Derken Diğerleri 6G Çalışıyor

Melike Beykoz - Melike Beykoz
3 Mart 2021
- *ARAŞTIRMA, 3G / 4G / 5G Gelişmeleri, Arttırılmış / Sanal Gerçeklik, Yapay Zeka
0
Birileri 5G Erken Derken Diğerleri 6G Çalışıyor
Facebook'ta PaylaşTwitter'da Paylaş

Türkiye’de 2009’da 3G’ye 2016’da ise 4,5G’ye geçerek mobil iletişimde son teknolojiyiyakalamaya çalışmıştık. Her 10 yılda bir değişen yeni özelliklerle gelen nesillerle ifade edilen mobil teknoloji dünyası 2020’lerde 5G’yi kullanmaya bir taraftan da 6G için yarışa başladı. Biz henüz 5G için net bir tarih veremiyoruz ancak yerli ve milli bir 5G için çalışılıyor. [1] İlk fazının ise bugünlerde yani 2021, 1. Çeyreğinde tamamlanacağı söylenmişti. “Uçtan Uca Yerli ve Milli 5G”  adı verilen bu proje kapsamında dünyadaki bir elin parmaklarını geçmeyen üreticilerinden biri arasına girmeyi hedefliyoruz. Almanya, İngiltere, Fransa gibi ülkelerin bile yarışa girmediği bu alanda eğer başarılı olabilirsek çok değerli bir kazanım olacağı kuşkusuz.

Nisan 2019’da ilk olarak Güney Kore’de 5G kullanılmaya başlanmış. 2020 sonu itibariyle de 58 ülkede 5G ticari olarak faaliyete geçmiş. [2] . Ericsson’un Kasım 2020 mobilite raporuna göre 2026’ya gelindiğinde mobil trafiğin %54’ü 5G şebekeler tarafından taşınacak.[3] Ülkemizde ihtiyaç oluşmadan 5G’ye yatırım yapmanın doğru olmadığını düşünen bir anlayış da olmakla birlikte, dünyada ilk 10’u hedefleyen bir ülke olarak her sektörü bağlayan bu derece önemli bir altyapı konusunda gecikmenin bedelinin çok ağır olacağı da bir gerçek.

5G’de kurulumlar ve yatırımlar hızla devam ederken bilim insanları çoktan 6G üzerinde çalışmaya başladılar. Her 10 senede bir yenilenen ve gelişen bu teknolojinin de 2030 sonrası kullanılmaya başlanması bekleniyor. Her yeni nesil daha yüksek performans, hız, yenilik ve verimlilik özellikleriyle ile birlikte geliyor. Bu konuda standartlar ise ITU ( International Telecommunications Union) ve 3GPP(Third Generation Partnership Project) tarafından belirleniyor.  ITU’da 6G çalışmaları 2018 Haziran ayında “ITU-T Focus Group Technologies for Network 2030” adında bir grup kurularak başlamış.

6G nerelerde kullanılacak derseniz, şu anda bilim kurgu gibi görünen kimi uygulamalar 2030’larda günlük hayatın bir parçası olacaklar. Bunlara şöyle birkaç örnek verebiliriz:

  • Dijital İkizler (Digital Twins) : Dijital ikizi, bir ürünün, sürecin veya hizmetin sanal ortamdaki replikası gibi düşünebiliriz. Yani gerçek dünyadaki fiziksel bir şeyin sanal dünyada bir modeli yaratılıyor. İlk kez NASA’da uzaydaki ortam sanal olarak dünyada yaratılıp deneyler yapmak amacıyla kullanılmış. Böylelikle uzayda kullanılacak olan ekipmanlar sanal ortamda oluşturularak test edilebilmiş. Bu sayede de ekipmanlar ancak gereksinimleri tam olarak karşıladığında üretim aşamasına geçmişler. Gerçek hayatta yapılması imkânsız ya da çok güç veya pahalı olan süreç ve fiziksel ortamların dijital ikizi yaratılarak istenen denemeler yapılabiliyor. Dijital ikiz, mühendislik projelerinde, otomobil ve diğer üretim süreçlerinde, sağlıkta, mimaride, tasarımda ve daha şu anda aklımıza gelmeyen bir çok alanda kullanılabilecek bir teknoloji.

What is Digital Twin? How does it work?

 

  • Holografik ulaşım (holographic transportation): Hologram, bir nesnenin üç boyutlu görüntüsünün kopyasını üreterek başka bir mekanda yeniden yaratmak olarak tarif edilebilir. Örneğin 2 farklı şehirdeki 2 kişinin toplantı yapmak istediklerini düşünün. Katılımcının hologramını yaratarak aynı odadaymış gibi toplantı yapmak bu teknoloji ile mümkün oluyor. Bir başka örnekte ise 2012 yılında ölen Whitney Houston hologramları ile sevenleri ile buluşabiliyor. Günümüzde tek tük yapılan bu çalışmalar altyapılar elverdiğinde yaygınlaşabilecek ve herkes tarafından kullanılabilecekler.

Whitney Houston hologram takes centre stage in UK tour

  • Sürükleyici gerçeklik (immersive reality) Dijital nesnelerin hayatımıza girmesiyle birlikte içinde yaşadığımız fiziksel dünyadan yapay bir dünyaya doğru sürükleniyoruz. Örneğin “Pokemon Go” gibi bir oyunda gerçekten sokaklarda yürüyüp sanal karakterler (pokemonlar) arıyoruz ve gerçek fiziksel dünyada olmayan nesneleri telefonumuzdan görebiliyoruz. Bu oyun güzel bir “Artırılmış Gerçeklik” uygulaması. Bazen de tamamen sanal bir ortamda gerçek boyutlarını ve renklerini simüle ederek odamızı dekore edebiliyoruz ve fiziksel dünyada nasıl görüneceğini hayal edebiliyoruz. Günümüzde bilgisayar oyunlarında kullanılan birçok içerik de birer örnek olarak sayılabilir. Hatta dünyanın diğer bir ucundaki bir müzeyi gezebilir veya profesyonel bir sörfçü ile okyanusta sörf yapabilirsiniz. Yapay /sanal ortamlara doğru gittiğimiz, gerçek dünyadan yavaş yavaş ayrıldığımız, bu uygulamaların arttığı bir dünyaya ise “Sürükleyici Gerçeklik” dünyası deniyor.

Buna benzer uygulamalar hayatımıza girip yaygınlaştıkça daha hızlı, performansı yüksek altyapılara yani 6G teknolojisine ihtiyaç duyacağız. 6G’nin de önceki nesil mobil teknolojilerden daha iyi olacağını ve onların üzerine yeni özelliklerle geleceğini söyleyerek başlıca beklentileri şöyle sıralayabiliriz:[4]

  • Yüksek hız ve kapasite: 1 Terabit/sn hız, 5G’den 100 kat daha hızlı (10 Gb/sn)

İnternete bağlanan nesneler arttıkça, Nesnelerin interneti dediğimiz (IoT) bir dünyaya giderken bağlantı hızı da giderek daha çok önem kazanacak. Teorik olarak 1 terabit/sn ye kadar çıkabilecek olan bağlantı hızının pratikte 100Gb/sn üstünde olması bekleniyor. Böylelikle bir bilgi istediğimizde indirme hızı ve bilgi gönderdiğimizde yükleme hızı önemli hale geliyor.

  • Geniş kapsama alanı: Denizlerde, uçan araçlar için gökyüzünde ve uzayda da kapsama

Bugüne kadarki mobil teknolojilerde kapsama alanı söz konusu olduğunda genelde karasal alanları, karada dikilmiş anten kulelerini düşünüyorduk. Oysa denizlerin altında, gökyüzünde ve uzayda internet erişimine ihtiyacımız var. Dron’lar, İHA’lar uçan araçların sayısı arttıkça gökyüzündeki kapsamı alanı da önemli hale gelecek. Bir başka kapsama alanı ise uzay yolculuklarının mümkün hale gelmesiyle orada ortaya çıkan bağlantı ihtiyaçları. 6G’de bu alanda da çözümler aranacak.

  • Daha az enerji kullanımı: radyo sinyalleri ile şarj olabilen, şarj gerektirmeyen cihazlar

5G ile birlikte enerji tüketimin belirli bir azalma söz konusu olmuştu. 6G’de ise radyo sinyalleri ile şarj olabilen cihazlar olacak. Ayrıca bir şarj ünitesine bağlanmayı gerektirmeyecekler.

  • Daha az gecikme süreci: 0,1 ms (1 ms olan 5G den 10 kat daha iyi)

Cihaz ile şebeke arasındaki iletişimde yaşanan gecikme servis kalitesini direk ilgilendiren bir konu. Her yeni gelen nesil ile birlikte gecikme süresi azalıyor. 5G ile birlikte bu süre 1 ms’ye inmiş ve otonom araçlar için gerekli olan bu gecikme değerlerine ulaşılabilmişti. 6G ile birlikte 0,1 ms ile 10 kat daha iyi bir gecikme elde edilebilecek.

  • Yüksek güvenirlikli iletişim: Güvenli ve servis kalitesi yüksek iletişim

6G’den sadece bir iletişim değil, aynı zamanda kaliteli ve güvenilir olması da bekleniyor. Fabrikalarda, üretimde otomasyon alanında kullanılacak olan 6G’de servis kesintisi ya da kalite düşüklüğü kabul edilemez bir kriter olarak ortaya çıkıyor.  Robotların, dron’ların, uçan araçların kullanacağı bu iletişim altyapısının güvenirliliği hayatın olağan akışı için olmazsa olma bir ölçüt olarak görülüyor.

  • Yüksek bağlantı sayısı ve sensörler: km kareye 10 milyon cihaz, 5G’nin 10 katı

Nesnelerin interneti ile bağlantı sayısı ve sensörlerin sayısı arttıkça çok daha fazla cihaz internete bağlanıp veri alıp vermek isteyecek. Bu durumda bağlantı sayısı (connectivity) ön plana çıkıyor. 5G’de km kareye 1 milyon cihaz bağlanabilirken 6G’de bu değer 10 milyona çıkıyor. Gerçek dünyayı algılayan ve veri üreten sensörler giderek daha akıllı ve özellikli hale geliyorlar. Topladıkları veri sayısı ve uçlarda yapılan işlemler (edge computing) de veri üretir hale geliyor ve gönderiyorlar.

6G ve Yapay Zekâ

6G’de yapay zekâ kullanımı çok önemli hale geliyor.  6G ile şebekenin dinamik olarak konfigürasyonu ihtiyaca bağlı olarak değiştirilebiliyor. Bu da trafik bilgileri, antenler ve sensörlerden gelen bilgiler üzerinde çalışan yapay zeka algoritmalarının kararları doğrultusunda yapılıyor. Antenlerin yerleri gereksinimler doğrultusunda yönetiliyor.[5]

Yapay zeka destekli akıllı şebekeler 4 katmandan oluşuyor:

  • Akıllı algılama (sensörler) katmanı: Kameralar, sensörler, insanlar, dronlar, araçlar, mobil telefonlar gibi çeşitli uç noktalardan bilgi toplayan akıllı bir veri toplama katmanı.
  • Veri madenciliği ve analitik katmanı: bir önceki uç noktalardan toplanan verinin işlendiği, bu veri üzerinde algoritmaların koştuğu ve modeller oluşturulan katman
  • Akıllı kontrol katmanı: önceki katmanlarda toplanan veri ve kurulan model üzerinden kararlar alıp aksiyonlarda bulunan, optimizasyonlar yapan kontrol katmanı
  • Akıllı uygulama katmanı: burası ise otomatik servisler, akıllı şehir, akıllı üretim, akıllı ulaşım gibi yönetime özel uygulamaların olduğu katmandır.

2030 ve ötesinde bugün bilim kurgu gibi gördüğümüz şeyleri hayatın içinde bulacağız. 6G ise bize bunları yaşamamıza ve kullanmamıza imkân verecek altyapıları sağlayacak olan yeni nesil teknoloji olacak.

[1] Yerli ve milli 5G şebekesi için ilk faz bu yıl tamamlanacak

[2] 2020 Biterken Mobil Dünya Ne Durumda/

[3] Ericsson Mobility Report – Kasım 2020

[4] White Paper : 5G Evolution and 6G

[5] Artificial Intelligence-Enabled Intelligent 6G Networks

 

Etiketler: 3GPP(Third Generation Partnership Project)5G6GDijital İkizler (Digital Twins)Holografik ulaşım (holographic transportation)ITU-T Focus Group Technologies for Network 2030ManşetSürükleyici gerçeklik (immersive reality)Uluslararası Telekomünikasyon Birliği (ITU)Yapay Zeka

Türk İnternet'ten buna benzer yazılar için bildirim almak ister misiniz?

ABONELİKTEN ÇIK
Melike Beykoz

Melike Beykoz

TED Ankara Koleji ve İstanbul Teknik Üniversitesi Elektronik ve Haberleşme Bölümü mezunu, Elektronik mühendisidir. Belçika’nın Antwerp şehrinde Alcatel Bell Telephone şirketinde 1 yıl hem eğitim alıp hem de çalıştıktan sonra İstanbul’da Alcatel Teletaş’ta Türkiye’nin ilk dijital telefon santrallerinde yazılım mühendisi olarak 4 yıl çalışmıştır. Çalışmalarını İspanya’nın Madrid şehrinde, Alcatel Standard Electrica SESA şirketinde uzman mühendis olarak 5,5 yıl sürdürmüştür. Türkiye’ye döndüğünde kendi kurduğu İLKON bilgisayar şirketinde bilgisayar ve Network altyapıları ve yazılım üzerine 2 yıl çalışmıştır. 1999 yılında Turkcell’e katılmış ve 10 yıl boyunca Yönetim Sistemleri yazılım Geliştirme müdürlüğü ve Operasyon müdürlüğü görevinde bulunmuştur. 2010 yılında İstanbul Bilgi Üniversitesi’nde BT direktörlüğü görevine getirilmiş ve burada 6,5 yıl çalışmıştır.

Lütfen yorum yapmak için giriş yapın.

GÜNLÜK BÜLTEN ABONELİĞİ

Aboneliğinizi onaylamak için gelen veya istenmeyen posta kutunuzu kontrol edin.

YAZARLARIMIZ

Can Türe
  • “Mobilya Dosyası’nın Sonuçları, Türkiye’de İşlenen Benzeri Suçların Cezasız Kalmayacağının Göstergesi Oldu”
Can Erginkurban / ESET Ürün ve Pazarlama Müdürü
  • Eavesdropping (Telekulak) Nedir? Nasıl Tespit Edilir? Önlenebilir mi?
Fusun S.Nebil
  • Türk Kripto Borsaları, Bakanlığın Haciz Taleplerini Yerine Getiriyor
Innocenzo Genna* / EU telecom regulation expert
  • Yeni Avrupa Dolaşım Yönetmeliği: Gizli Sorunlar
Mehmet Taşnikli
  • ABD İnternet Vergisi Uygulayan 6 Ülkeye Yaklaşık 1 milyar $/Yıl Misilleme Tarifeleri Uygulamaya Hazırlanıyor
Melike Beykoz
  • Koronaya İnat Teknolojiyle Ömür Uzuyor

BU HAFTA EN ÇOK OKUNAN HABERLERİMİZ

  • YemekSepeti Hacklemesi Ne Anlama Geliyor?
  • 20 Milyonu Türkiye’den Toplam 533 milyon Facebook Kullanıcısının Kişisel Verileri Online Yayınlandı
  • Salgın, Mynmar Darbesi, Süveyş Kanalı Kazası : Tedarik Zincirine Etkileri Ne Oldu?
  • Facebook ve Google Kendi Denizaltı Kablolarını Döşüyor
  • Google Haritalar’da Büyük Güncelleme Var

DOSYALAR

  • 2020/09 Dosyası : İleti Yönetim Sistemi
  • 2020/08 Dosyası : Trump’ın Çinli Uygulamalarla Savaşı
  • 20/07 Dosyası : AKP’nin 2020 Sosyal Medya Düzenlemeleri
  • 20/06 Dosyası : ABD’de Protestolar – Sosyal Medya – Trump Çekişmesi
  • 2020/05 Dosyası : Yeniden Düşünmek ; Korona Salgını ve Türkiye

HAFTANIN KELİMESİ

YAZILIM

(İng. Software, Fra. Logiciel)

Bir bilgi işlem dizgesinin işleyişi ile ilgili bilgisayar izlencelerinin, yordamların, kuralların ve gerektiğinde belgelemenin tümü.

İngilizce “Software” sözcüğü “hardware” sözcüğünün karşıtı olarak türetilmiştir. “Hardware” yani hırdavat ya da donanım olarak bilinen fiziksel cisimlerin değişmezliğinin aksine yazılım değişkenlik gösteren esnek yapısıyla karşımıza çıkmaktadır.

1950’lerin sonundaki ilk bilgisayarlarda kullanılan yazılımlar bilgisayarın komut, veri ve işlem panellerindeki yuvalara takılıp çıkarılan kablolarla hazırlanmaktaydı. Lehimlenmeden, yani sabitlenmeden yapılan programlardan (izlencelerden) dolayı “software” olarak adlandırılmıştır. 1966 yılında “software” karşılığında Aydın Köksal tarafından Türkçe “yazılım” sözcüğü kullanılmıştır. Bu sözcük dünyada “software” karşılığında İngilizce dışında kendi ana dilinde (Türkçe’de) kullanılan ilk sözcüktür. Türkçe’den 8 yıl sonra 1974 yılında Fransızlar da kendi dillerinde “logiciel” karşılığını kullanan ikinci ulus olmuştur.

BİZİ TAKİP EDİN

  • 6.3k Takipçis
  • 390.5M Takipçis

TWITTER

Facebook Twitter LinkedIn
Türk İnternet

Turk-internet.com 25 Ekim 2000'den beri Hizmetinizde

TURK-İNTERNET

  • Haber İndeksi
  • Hakkımızda
  • Gizlilik Bildirimi
  • Firmaların turk-internet.com ile Çalışabilirlik Yöntemleri
  • Destek
  • Bize Yazın

Türk İnternet'ten ilginize çekecek yazılar için bildirim almak ister misiniz?

Abone Ol

© Copyrights 2000-2021 - Bu sitede yayınlanan haber/söyleşi/makale ve bilgilerin tüm hakkı turk-internet.com'a aittir.

No Result
View All Result
  • Ana Sayfa
  • Araştırma
  • Etkinlik
  • Kim Nerede?
  • Şirket Haberleri
  • Ürün Tanıtımı
  • Hakkımızda

© Copyrights 2000-2021 - Bu sitede yayınlanan haber/söyleşi/makale ve bilgilerin tüm hakkı turk-internet.com'a aittir.

Aşağıdan hesabınıza giriş yapınız

Şifremi unuttum? Kayıt Ol

Kayıt olmak için aşağıdaki formu doldurunuz

Tüm alanların doldurulması gerekiyor. Giriş yap

Şifrenizi geri alın

Lütfen şifrenizi resetlemek için kullanıcı adı veya email adresinizi girin.

Giriş yap
Bu internet sitesinde, kullanıcı deneyimini geliştirmek ve internet sitesinin verimli çalışmasını sağlamak amacıyla çerezler kullanılmaktadır. Kabul Ediyorum
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled

Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.

Non-necessary

Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.

SAVE & ACCEPT