Bu Röportajın bölümlerini aşağıdaki linklerden okuyabilirsiniz:
- Tunca Akkaya : Türkiye 1993’de Doğru Kararla GSM’i Başlattı – 1
- Tunca Akkaya : Türkiye İlk GSM İhalesinde ‘Üretici Ortak’ Sınırlaması Yaptı – 2
- Tunca Akkaya : 2001 Krizi Mobil Cihaz Sektöründe Kırılım Noktasıdır – 3
- Tunca Akkaya : Mobil Telefon Satışında Yarı Kaotik Bir Düzen Var – 4
- Tunca Akkaya : Kontör Satışında 200.000 Nokta var ve Hepsine Doğrudan Ulaşan Distribütör Yok – 5
- Tunca Akkaya : 2008 Krizinde, 2001’den Farklı Olarak Distribütörler Yok Oldu – 6
- Tunca Akkaya : Nokia’yı Ülkeyle Tanıştıran Başarı Elektronik’tir – 7
- Tunca Akkaya : Vergi Yüksek Olduğu Sürece, Kaçak ya da Klonlama gibi Sorunlar Olacaktır – 8
Başarı Elektronik Genel Müdürü Tunca Akkaya ile söyleşimize kaldığımız yerden devam ediyoruz;
Turk-internet.com :20.000 telefon satıcısından bahsediyorsunuz. GSM bayiliği çok mu karlı?
Tunca Akkaya : GSM dağıtımının çok karlı bir iş olduğunu düşünmüyorum. Bizim perakende satış fiyatları çok farklı değil ama beceri gerektirmeyen ve çok kolay yapılabilecek işlerden biri gibi gözüküyor. Çok bildiğim bir konu değil ama taksicilik gibi olmaya başladı. Türkiye’de taksiler müşteri bulmak için dolaşıp dururlar. Bu taksilere çok ihtiyaç var anlamına mı geliyor? Bence değil.
Cep telefonu konusu da benzer. Cep telefonu dükkanı açmak çok kolay geliyor bazılarına.
Türkiye’de cep telefonu satan 20 bin satış noktasından yaklaşık 15 bini sadece cep telefonu satan “uzman mağazalar” diye nitelendirilyor.
Bu sayıya ulusal çaptaki zincirler, marketler, hipermarketler dahil değildir. Yani Teknosa’lar, Medya Markt’lar, Electroworld’ler, Arçelik’ler, Beko’lar, Migros gibi zincirler dahil değildir.
Bu 15-20 bin satış noktasının çoğu, küçük küçük dükkanlardır ve dükkan başı ortalama cep telefon satış adedi 50 cep telefonunun altındadır.
Bu kadar az telefon satışı ile bir dükkanın masraflarını çıkarmak mümkün değil. Çok az satan, patronu çoğu zaman kendisi olan, bir masa, bir kasa şeklindeki, finansal derinlikleri olmayan, çok belli telefon modellerini alıp vitrine koyan, stok taşıması mümkün olmayan firmalardır bunlar genellikle. O nedenle ülkemizde perakende cep telefonu satış şebekesi istenilen seviyede değildir.
Turk-internet.com : Operatörler bu bayilerin kendilerine özel (Exclusivite) çalışmasını istiyorlar mı?
Tunca Akkaya : Bizim her yerde bayimiz var. Ama operatör exclusive olmak istiyor. Biz sadece Turkcell ürünlerini dağıtıyoruz ama bizim sadece Avea’da ve Vodafone ürünlerini satan çok sayıda bayimiz var.
Bazı bayilerimiz zaman içinde farklı operatörlerle çalışmayı tercih ettiler ancak biz bu bayilerimizle çalışmaya devam ettik. Bizim bu noktalara cep telefonu satmamızın o noktaların gücünü arttırdığını düşünüyoruz. Diğer operatörlerin bayilerine, Turkcell ürünlerimizi vermiyoruz ama başka ürünleri veriyoruz.
Turk-internet.com : Bir de kontör konusu var. Kontör satılması nasıl oluyor?
Tunca Akkaya : Kontör daha fazla noktada satılıyor. 200.000 tane bakkal, kuruyemişçi, gazete büfesinde, market gibi noktada kontör satışı var. Çok daha büyük bir dağıtım kanalından bahsediyoruz.
Kontörün bu kadar çok noktada satılması ve yüksek tüketim nedeniyle, kontörden alınan vergiye ilişkin KDV kanunu değişti.
En son satılan noktada kontörün parakende fiyatı üzerinden KDV tahsilatında yetersizlikler gözlendiği için kanun değişti. İlk toptancı, son kullanıcı fiyatı üzerinden Vergi Dairesine KDV’yi yatırıyor. Yani biz kendi bayilerimize sattığımız kontörlerin KDV’sini yatırıyoruz.
Kontör dağıtım politikasını operatörler belirlerler. 200.000 noktanın her birine ulaşmak lazım. Yalnız kontör dağıtım tarafında, işler kaotik olmaktan çıkıp, düzenli olmaya gidiyor gibi.
Bu noktalara ulaşma zorunluluğu var. Siz gazete almaya gittiğinizde kontör de bulmanız lazım. Pazar günü bakkala gidiyorsunuz, gazete, ekmek alıyorsunuz. O noktada kontör için başka bir yere gitmemek lazım.
Abone kontörsüz kalırsa, gelir kaybı olur. Operatörler bu konuda hassas. Telefon cihazı satışına benzemez bu iş. Kontör gazeteye benzer. Hatta ekmeğe benzer oldu. Çünkü kullanım oranı 100%’e doğru gidiyor. Ne kadar çok yerde ekmek satılıyorsa, gazete satılıyorsa, bu kadar çok yerde kontör satılmaya da ihtiyaç var.
